ایدئالیسم در آلمان به دورهای پر شکوه از فلسفه اطلاق میشود که با انتشار اثر کبیر کانت، «نقد عقل محض»، آغاز شد و با مرگ هگل پایان یافت. آثار فیلسوفان این دوره در عین سختخوان بودن و پیچیده بودن، هنوز هم بحثی زنده و پردامنه در نظریات فلسفی و علومانسانی امروزه است. کتاب «ایدئالیسم آلمانی» نوشتۀ ویل دادلی، درصدد است تا مضامین پیچیده و سخت فیلسوفان دورۀ ایدئالیسم آلمانی را برای خوانندگان و علاقهمندانی که تا پیش از این آشنایی چندانی با تفکرات این دوره نداشتهاند را شرح و توضیح دهد و پاسخ دهد که «چرا اصلا ایدئالیسم آلمانی مهم است؟»
ویل دادلی کتاب خود را با مقدمهای آغاز میکند که در آن پیشزمینۀ تاریخی شکلگیری ایدئالیسم آلمانی قبل از کانت بیان میشود و مطالبی همچون ظهور مدرنیته، مرکزیتیافتن عقل و اهمیت یافتن آزادی مورد بررسی قرار میگیرند. فصل دوم کتاب به ایدئالیسم استعلایی کانت اشاره دارد. ویل دادلی در این فصل بهطور روان توضیح میدهد که چگونه کانت حدود شناخت علمی را محدود کرد و همچنین آزادی را به چه نحو تبیین نمود. فصل بعد به مخالفان کانت، بهخصوص یاکوبی، پرداخته است و انتقادات آنها از نظام ایدئالیسم استعلایی کانت را شرح داده است. فصل چهارم کتاب به دیگر فیلسوف بزرگ این دوره، فیشته، اختصاص یافته است. دادلی فیشته را با توجه به اینکه نظام وی، ادامۀ نظام کانتی است که غایت شکلدادن به یک ایدئالیسم کاملا علمی و نظاممند را دارد، توضیح داده است. فصل بعدی کتاب به شلینگ پرداخته است. معمولا سیر تفکری شلینگ را به سه دورۀ متقدم، میانی و متأخر تقسیم میکنند که این کتاب دو دورۀ اول را مختصرا توضیح داده است. فصل ششم کتاب نیز به بزرگترین فیلسوف این دوره، هگل پرداخته است. در نهایت در فصل هفتم و آخر، دادلی به همان موضوعات فصل اول بر میگردد، یعنی عقلانیت، آزادی و مدرنیته و آنها را با توجه به ایدئالیسم مورد بررسی قرار میدهد.
از نکات قابل توجه این کتاب این است که بهعنوان یک کتاب آموزشی نوشتهشده است. به همین دلیل در پایان هر فصل یک بخش «نتیجهگیری» و همچنین یک بخش «خلاصۀ نکات کلیدی» قرار گرفته است. همچنین این کتاب به معرفی منابع بسیاری برای مطالعۀ بیشتر پرداخته است که علاقهمندان میتوانند به آنها رجوع کنند. با این اوصاف این کتاب منبع مناسبی برای هم دانشجویان و هم علاقهمندان فلسفۀ آلمانی به حساب میآید.
کتاب ایدئالیسم آلمانی