کتاب آشنایی با فلسفه ذهن

کتاب "آشنایی با فلسفهٔ ذهن" نوشتهٔ مل تامپسون، به فلسفهٔ ذهن، یکی از شاخه‌های فلسفه می‌پردازد. این کتاب تلاش می‌کند تا مفاهیم مربوط به ذهن، حالات ذهنی، ارتباط آن با بدن و مسائل دیگری مانند آگاهی، خودآگاهی، اراده آزاد و جبر و اختیار را تبیین کند.

نظریه‌هایی مانند دوگانه انگاری، کارکردگرایی و همونی ذهن و بدن، همچنین همونی شخصی، ارتباطاتی بین اجزای فلسفهٔ ذهن را برقرار می‌کنند و به مسائلی که همیشه مورد تأمل قرار گرفته و مهم بوده‌اند، پرداخته می‌شوند.

تا به حال تعداد کمی از کتاب‌ها به زبان فارسی دربارهٔ فلسفهٔ ذهن ترجمه شده یا حتی منتشر شده‌اند. علل این موضوع را می‌توان در جوان‌تر بودن این حوزه نسبت به شاخه‌ها و عناوین دیگر فلسفی و همچنین دسترسی محدود به ادبیات فلسفهٔ ذهن در فارسی عنوان کرد. با این حال، نویسندگان، استادان و پژوهشگران این حوزه در حال بررسی و تحقیق دربارهٔ این موضوع هستند و شاید کمی زمانی برای انتشار اطلاعات بیشتر در اختیار پژوهشگران قرار دهند.

کتاب "آشنایی با فلسفهٔ ذهن" با سایر کتاب‌هایی که دربارهٔ فلسفهٔ ذهن شناخته شده‌اند و بدون شک همهٔ آن‌ها ارزش بالایی دارند، تفاوت‌های مهمی دارد. یکی از این تفاوت‌ها، سبک ساده نویسی مطالب است که این کتاب را در دستهٔ کتاب‌های "فهم فلسفه" قرار می‌دهد.

با توجه به جدید بودن این حوزه از فلسفه و نیز این که واژگان استفاده شده در ادبیات فلسفهٔ ذهن هنوز به طور کامل به فارسی ترجمه نشده‌اند و برخی اوقات مترجمان مجبور به ساخت واژه‌ها می‌شوند، روانی و روانگرایی متن این کتاب برای توضیح واژگان پیچیدهٔ فلسفهٔ ذهن ارزش ویژه‌ای دارد و نباید آن را نادیده گرفت.

تفاوت دیگر، تلاش فراوان مل تامپسون در بیان مطالب پیچیده به‌صورت مثال‌های عینی و روزمره است که این کتاب را از سایر کتب همنام متمایز می‌کند. همچنین، نویسنده در کنار بیان مطالب مرتبط با فلسفهٔ ذهن، توالی تاریخی آن‌ها را رعایت کرده است.

با توجه به اینکه در فصول ابتدایی، بحث‌ها بیشتر دربارهٔ آراء یونانیان قدیمی، مانند فیثاغورث، پارمنیدس و طالس و غیره است و سپس به بحث دربارهٔ افلاطون، ارسطو و... و در نهایت به نظرات فلاسفهٔ مدرن و روان‌شناسان معاصر دربارهٔ فلسفهٔ ذهن می‌رسیم، نویسنده تلاش کرده تا مطالب نسبتا پیچیده را به شیوه‌ای تنظیم و بیان کند که برای کسانی که تازه‌کار در این حوزه هستند نیز قابل فهم باشد.

کتاب "آشنایی با فلسفهٔ ذهن" شامل نکات جالب، خلاقانه و نوآوری‌هایی است که بحث‌انگیز هستند. بنابراین، خواندن این کتاب تنها آموزنده و خسته‌کننده نیست بلکه خلاقیت را هم به همراه دارد. به همین دلیل به خواننده توصیه می‌شود که در هنگام مطالعهٔ این کتاب، آن را گاهی ببندد و به‌تنهایی در مورد موضوعات مطرح شده در آن فکر کند و ارتباط آن‌ها را با مسائل مطرح در زندگی خود پیدا کند و به‌این‌صورت به حل مسائل خود بپردازد؛ زیرا این کتاب، رمان نیست، بلکه یکی از مزایای منحصر به‌فرد آن این است که خواننده را به‌طور مستقیم به یادگیری و دریافت آگاهی برای حل مسائل زندگی خود بی‌واسطه ترغیب می‌کند.

در پایان کتاب، واژه‌ها و عباراتی وجود دارند که ممکن است برای خوانندگانی که برای اولین بار به فلسفهٔ ذهن می‌پردازند، کاملا نو و ناآشنا به نظر بیاید. اما با ادامه مطالعه، معنای این عبارت‌ها با واژگان و گاها با مثال‌ها و نکته‌های جالب قابل فهم می‌شوند.