کتاب به دانش بزرگ و به همت بلند

دانشگاه گیلان در سال ۱۳۷۸ همایشی در نکوداشت احمد سمیعی برگزار کرد. در این همایش استادان، پژوهشگران و صاحب‌نظران مقالاتی در زمینۀ زبان و ادب فارسی ارائه دادند. کتاب «به دانش بزرگ و به همت بلند» در واقع گردآوری مقالات ارائه شده در همین همایش است که به همت، سایه اقتصادی‌نیا از شاگردان احمد سمیعی، به انجام رسیده است. سایه اقتصادی‌نیا بسیاری از نوشته‌ها، مقالات و ترجمه‌های استادش را پیش از این هم جمع‌آوری کرده و به شکل کتاب به دست چاپ سپرده بود. «خلوت فکر» و «گلگشت‌های ادبی و زبانی» دو عنوان از این کتاب‌ها هستند.
احمد سمیعی (گیلانی) از چهره‌های ماندگار معاصر و از مفاخر ملی است. او را «پدر ویرایش ایران» و همچنین «پدر ویراستاری نوین ایران» نامیده‌اند. او عضو پیوستۀ فرهنگستان زبان و ادب فارسی بود. از احمد سمیعی تالیفات و ترجمه‌های زیادی به جا مانده است، از جمله، تالیفاتی در زمینه نگارش، ویرایش و زبان‌شناسی و همچنین ترجمه‌هایی از ژرژ ساند، ژرژ برک و گوستاو فلوبر و بسیاری از نویسندگان مطرح دیگر. نخل آکادمیک وزارت آموزش ملی فرانسه، جایزه قلم برتر جشنواره نشان دهخدا، جایزه مترجم برتر در دومین دوره‌ی جشنواره فارابی، بخشی از جوایز احمد سمیعی است. او در فضای فرهنگی گیلان پرورش یافت و خدمات ارزنده‌ای در زمینه علم و ادب به سرانجام رساند. ترجمه، تالیف، تدریس و سخنرانی‌های متعدد بخشی از فعالیت‌های او بود.
مقالات کتاب«به دانش بزرگ و به همت بلند» نشان‌دهندۀ حوزۀ اصلی کارنامه علمی استاد سمیعی است و در نزدیک‌ترین زمینه‌ها به کار تخصصی ایشان نوشته شده‌اند. این کتاب مشتمل بر چهار بخش است. بخش اول دربارۀ زبان و ادبیات فارسی است. عنوان بخش دوم «درباره استاد» است، در این بخش نوشته‌هایی از همکاران، دوستان و شاگردان استاد دربارۀ او و آراء و آثارش آمده است. «نگارش و ویرایش و ترجمه» عنوان بخش سوم کتاب است، در این بخش به ترجمه‌ها و کار ویرایش استاد سمیعی پرداخته شده است. «گیلان‌شناسی» عنوان بخش پایانی کتاب است در این بخش از نظر ادبی و زبان‌شناختی به زادگاه محبوب سمیعی پرداخته شده است. مقاله‌های این کتاب جز در یکسان‌سازی شیوۀ ارجاع و قواعد دستور خط، تغییر نکرده‌اند و ویرایش نشده‌اند و به همان شکل موردنظر نویسندگان مقالات، به چاپ رسیده‌اند.
علاقمندان به زبان و ادب فارسی به‌خصوص مباحث مربوط به ترجمه و ویرایش می‌توانند مقالات متنوعی در این باره در کتاب «به دانش بزرگ و به همت بلند» بخوانند و با استاد احمد سمیعی گیلانی یکی از مهمترین چهره‌های این عرصه بیشتر آشنا بشوند.