«فیل در تاریکی» جلد ششم از مجموعه قصههای تصویری مثنوی نوشتۀ حسین فتاحی، نویسندۀ نامآشنای ادبیات کودک و نوجوان، است. این مجموعه شامل ده کتاب است و برای کودکان گروه سنی ب و ج مناسب هستند. هر یک از کتابهای این مجموعه عنوانی دارند که با توجه به شخصیتها و رخدادهای قصه اصلی در مثنوی معنوی ابداع شدهاند.
فیل در تاریکی اقتباس از یکی از داستانهای مشهور مولوی در کتاب مثنوی معنوی است. این داستان از دفتر سوم مثنوی، با عنوان «اختلاف کردن در چگونگی و شکل پیل» اقتباس شده است. این داستان حکایت مردمانی که در اتاقی تاریک فیلی را میبینند و با لمس اعضای بدن فیل حدس میزنند آنچه لمس میکنند، چیست. آنها بر اساس درک خودشان هرکدام چیزی میگویند. اما در پایان متوجه میشوند، یک فیل در اتاق است و آنها فقط بخشی از بدن آن فیل بزرگ را لمس کردهاند.
نویسنده با روایت این داستانهای جذاب در قالبی تازه و زبانی ساده و متناسب با سلیقۀ امروزی بچهها، کوشیده است هم داستانی پرکشش روایت کند و هم بچهها را با یک منبع غنی فرهنگی آشنا کند که پر از حکایتهای پندآموز است. نقاشیهای زیبایی هم در کنار داستان وجود دارد که هم روایت داستان را جذابتر میکند و هم مانع خستگی بچهها میشود.
نویسندۀ کتاب قصههایی از کتاب مثنوی را انتخاب کرده که مسئلۀ آنها مسئلۀ همیشگی بشر است و معتقد است این مسائل در هر دورهای بشر را درگیر کردهاند و اگر فهم درستی از آنها داشته باشیم به نگاه درست و دید عمیق فلسفی نسبت به آن موضوعات دست مییابیم.
هرکدام از داستانهای این مجموعه در کتاب مثنوی ممکن است به شکل کوتاه و در یک صفحه روایت شده باشند، اما نویسنده مفهوم مورد نظر را بسط داده و با بهره گرفتن از تکنیکهای امروزی داستاننویسی و تصویرسازی این داستانها را روایت کرده است. حسین فتاحی معتقد است که انتخاب قصه و چگونگی بیان آن امری مهم است، بنابراین قصه باید به گونهای بازنویسی و بازآفرینی شود که از نظر تکنیکی از ظرفیت داستان امروز استفاده کرده باشد و به سلیقه و فضای ذهنی کودک امروز نزدیک باشد.
هرکدام از داستانهایی که برای این مجموعه انتخاب شدهاند پیامهای مختلفی را به بچهها منتقل میکنند. در داستان «فیلم در تاریکی» کودک تفکر فلسفی را میآموزد و یاد میگیر که مفهوم «نور» در زندگی میتواند مصداقهای گوناگونی داشته باشد؛ از معلم و پیامبر گرفته تا پدر و مادر و دوست خوب.
«فیل در تاریک» داستانی را که پیشینهای کهن دارد به زبان امروزی و به شکلی جذاب برای کودکان روایت میکند و علاوه بر این، دری به گنجینۀ عظیم ادبیات کلاسیک فارسی به روی آنها میگشاید.
کتاب فیل در تاریکی