این اثر جذاب، مشخصات ابوحامد غزالی (1058-1111)، برجسته ترین محقق و عارف اسلامی دوره قرون وسطی را نشان می دهد. او با جلب حمایت وزیر نظام الملک در اوایل کار خود، به ریاست دانشکده نظامیه در بغداد منصوب شد و مخاطبانی را از سراسر جهان اسلام که به دنبال آموزه های او در زمینه فلسفه و فقه اسلامی بودند، جذب کرد. سرانجام به دلیل بحران روحی که از سمت خود دست کشید، به تبعید خودخواسته رفت و در جریان آن شاهکار صوفیانه «احیای علوم الدین» را نوشت. مختصر و روشن، این مقدمه ای کامل برای زندگی و کار این مرد بزرگ است.
این کتاب به چهار بخش تقسیم شده است، که هر بخش شامل ده کتاب است. آموزهها و اعمال اسلام را تبیین میکند و نشان میدهد که چگونه میتوان آنها را مبنای زندگی عمیق عبادی قرار داد و به مراحل عالی تصوف یا عرفان منتهی شد. سید حسین نصر بیان می کند که «شاید تأثیرگذارترین اثر اخلاقی در تاریخ اسلام باشد».این کتاب بعد از قرآن و حدیث به پرخواننده ترین کتاب اسلامی تبدیل شد. دستاورد بزرگ آن این بود که الهیات ارتدکس اهل سنت و عرفان صوفیانه را به شیوه ای مفید و قابل درک برای هدایت هر جنبه ای از زندگی و مرگ مسلمانان با هم گرد آورد. این کتاب مورد استقبال علمای اسلام از جمله نواوی قرار گرفت و فرمودند: «اگر کتابهای اسلام جز احیاء همه از بین میرفت، جایگزینی همه آنها کافی است.»
اریک اورمزبی، کتابدار ارشد در کتابخانه موسسه مطالعات اسماعیلی لندن است. او قبلا استاد و مدیر موسسه مطالعات اسلامی دانشگاه مک گیل بود.
کتاب غزالی