این کتاب مجموعه ای است خطی که به همت یکی از دانشمندان و ادبای تبریز به نام ابوالمجد محمدبن مسعود تبریزی، عمدتا در فاصله سالهای 721 تا 723، در تبریز جمع آوری و کتابت شده و خود او آن را (سفینه) نامیده است. نسخه هایی که از آثار مختلف در این مجموعه آمده است، هم به دلیل قدمت آنها و هم به دلیل باسوادبودن کاتب مجموعه از اهمیت و ارزش ویژه ای برخوردار است.
آثار بکر این مجموعه افقهای جدیدی در عالم تحقیق به روی ما خواهد گشود، و متون نظم و نثر فارسی مسلما به غنای ادبیات موجود خواهد افزود. علاوه بر این، (سفینه تبریز) آینه ای است از وضع فرهنگی تبریز در باشکوهترین دوران حیات فرهنگی آن، یعنی در نیمه دوم قرن هفتم و اوائل قرن هشتم هجری. در این آینه است که می توان دید چه دانشمندان و ادبا و شعرایی در تبریز به سر می بردند. اهل علم و ادب تبریز به چه کتابهایی علاقه داشتند و چگونه از متون عربی و فارسی استفاده می کردند و به زبان فارسی و لهجه فهلوی شعر می گفتند.
در این مجموعه مطالبی آمده است که از خلال آنها به روابط شخصی و اجتماعی بعضی از دانشمندان و فضلا و ادبا و عرفای شهر تبریز می توان پی برد.برخی از آثار مندرج در این سفینه عبارت است از: آثار فارسی اشراق شهاب الدین سهروردی؛ آثار فارسی احمد غزالی؛ منتخب حدیقه سنائی؛ آثار حاجی بله تبریزی (که تاکنون در هیچ جای دیگر پیدا نشده است)؛ آثاری از فخر رازی؛ آثاری از فارابی؛ برخی فرهنگهای عربی به فارسی؛ آثاری از خواجه نصیر طوسی؛ آثاری از ابن سینا.
کتاب سفینه تبریز