کتاب هزار و یک هرتز

کتاب «هزار و یک هرتز» اثر آنتونی دان، کتابی پیشرو است که مرزهای طراحی صنعتی و فناورس را به چالش می‌کشد و پرسش‌هایی عمیق درباره رابطه انسان با اشیا الکترونیکی مطرح می‌کند. این اثر که نخستین بار در سال ۱۹۹۹ منتظر شد یکی از متون کلیدی در عرصه طراحی انتقادی محسوب می‌شود؛ رویکردی که به جای حل مشکلات موجود با خلق آثار چالش برانگیز، ذهن مخاطب را نسبت به پیامدهای فرهنگی، اجتماعی و عاطفی فناوری‌ها حساس می‌کند. دان معتقد است طراحی نباید صرفا در خدمت تولید محصولات کاربردی یا زیبا باشد، بلکه باید مانند فلسفه یا ادبیات امکان تفکر و بازاندیشی درباره‌ی جهان را فراهم کند. او از اصطلاح «هرتزی» به عنوان استعاره‌ای برای دنیای نامرئی فناوری استفاده می‌کند که بر زندگی روزمره ما سایه افکنده است. به باور دان اشیایی مانند تلفن همراه یا لپ تاپ فقط ابزارهایی خنثی نیستند، بلکه روایت‌های فرهنگی را حمل می‌کنند، به همین دلیل او از طراحان می‌خواهد به‌جای تمرکز بر عملکرد، به روح این اشیا و تاثیرشان بر روابط انسانی توجه کنند. دان در این کتاب با مثال هایی مانند رادیوی قدیمی یا صفحه کلید کامپیوتر نشان می‌دهد چگونه فناوری‌ها حتی آن‌ها که عادی بنظر می‌رسند، رفتارها و عادات مارا شکل می‌دهند. دان همچنین در بخش‌هایی از کتاب پروژه‌های خود و دیگر طراحان را بررسی میکند که هدفشان آگاه کردن مخاطب است تا نامرئی بودن تاثیرات فناوری را بر آن‌ها آشکار کند. دان در این کتاب از ترکیب تحلیل فلسفی، مطالعات فرهنگی و نمونه‌های عملی استفاده می‌کند و نظریه‌هایی مانند نظریه‌ی شی‌ٕ هایدگر یا ایده‌های مارشال مک‌لوهان درباره‌ی رسانه را با زبانی ساده و ملموس توضیح می‌دهد. همچنین این کتاب شامل تصاویر تصاویر طرح‌ها و پروژه‌های تجربی نیز هست که ایده‌های نظری را عینی میکنند. اگرچه این کتاب بیش از دو دهه پیش نوشته شده است اما پرسش‌های آن در عصر هوش مصنوعی، اینترنت و متاورس بیش‌از پیش راهبردی است.«هزار و یک هرتز» دعوتی است به کند کردن سرعت و دیدن اشیا با نگاهی جدید. این کتاب نه فقط برای طراحان بلکه برای هر کسی که می‌خواهد رابطه‌ی خود با فناوری را عمیق‌تر درک کند اثری ارزشمند است.