کتاب فرهنگ داستان نویسان ایران

«فرهنگ داستان‌نویسان ایران از آغاز تا ۱۳۹۰» دربرگیرندۀ مشخصات آثار، زندگی‌نامۀ نویسندگان ایرانی است. این فرهنگ نخستین کوشش‌های نویسندگان را برای آفرینش ادبیات جدید، یعنی دهۀ ۱۲۷۰ ه. ش تا دهۀ ۱۳۹۰، دربرمی‌گیرد. حسن میرعابدینی کوشیده است تا آخرین اطلاعات مربوط به نویسندگان حاضر در این کتاب را گردآوری کند. بنابراین برای تالیف این کتاب از منابع گوناگونی استفاده کرده است؛ از مراجعه به کتاب‌های داستانی و مجلات و روزنامه‌ها گرفته تا نامه‌نگاری با نویسندگان و بررسی سایت‌های اینترنتی.
ملاک میرعابدنی در این فرهنگ، چاپ کتاب بوده است، یعنی نویسند‌گانی که داستان‌هایشان به شکل کتاب چاپ نشده‌، به این فرهنگ راه پیدا نکرده‌اند. نویسندگان مهاجر ایرانی هم در این کتاب جایی ندارند، مگر این‌که تا سال ۱۳۹۰ کتابی داستانی در ایران چاپ کرده باشند. نام چند نویسندۀ افغانستانی(مثلا محمد آصف سلطان‌زاده) نیز در این کتاب آمده است، چرا که آثار خود را به زبان فارسی و در ایران چاپ کرده‌اند.
در «فرهنگ داستان‌نویسان ایران از آغاز تا ۱۳۹۰» علاوه بر فهرست و مشخصات آثار داستانی نویسندگان، اطلاعاتی نیز دربارۀ زندگی آن‌ها ارائه شده است؛ همچنین به مجموعه مقالات و یا ترجمه‌ها و نمایشنامه‌های این داستان‌نویسان نیز اشاره شده تا گسترۀ فعالیت آن‌ها نشان داده شود. باید این نکته را هم مد نظر داشت که نویسندگان داستان‌های کودک به این فرهنگ راه پیدا نکرده‌اند.
حسن میرعابدینی از پژوهشگران برجستۀ ادبیات داستانی ایران، پیش از این کتاب «صد سال داستان‌نویسی ایران» را در دو جلد تالیف کرده است. او معتقد است که پژوهش در ادبیات داستانی ایران روشنگر نکته‌های جالبی در بارۀ ادبیات، روان‌شناسی اجتماعی و تاریخ و فرهنگ معاصر است. او فرهنگ‌نامه‌ها و کتاب‌شناسی‌ها را از کلیدهای تحقیق در آن موضوع می‌داند. از نظر مولف کتاب، تهیه چنین فرهنگ‌هایی هم حجم کار انجام‌شده را نشان می‌دهد و هم تحقیق در چند و چون آثار انتشار یافته را آسان می‌کند.
میرعابدینی دهۀ ۱۳۴۰تا ۱۳۵۰ را یکی از بارورترین دوره‌های ادبی ایران می‌داند. در این دهه نویسندگان متعددی نوشتن را به عنوان سرنوشت خود انتخاب کردند. او دهۀ شصت را مبنایی برای تغییر نسل داستان‌نویسان ایرانی می‌داند و نیز مرگ ساعدی و صادقی را در این دهه، به شکل استعاری، نشان از رفتن نسلی و آمدن نسلی دیگر قلمداد می‌کند.
«فرهنگ داستان‌نویسان ایران از آغاز تا ۱۳۹۰» برای منتقدان ادبی و علاقمندان به پژوهش در زمینۀ تاریخ ادبیات داستانی ایران در عمر صد ساله‌اش، کتابی مفید و راهگشاست.