کتاب مصدق و مبارزه برای قدرت در ایران

محمد مصدق مشهور به دکتر مصدق و ملقب به مصدق‌السلطنه، سیاستمدار، حقوقدان، نماینده هشت دوره مجلس شورای ملی، استاندار، وزیر و دو دوره نخست‌وزیر ایران بود. محمد مصدق نخستین ایرانی دارنده مدرک دکترای رشته حقوق است. مصدق در زمان انتقال سلطنت از قاجار به پهلوی، اگر چه از سلاطین قاجار مأیوس بود با توجه به این که معتقد بود رضا شاه با شاه شدن حکومتی برمبنای دیکتاتوری و بازگشت به استبداد ایجاد می‌کند، با این کار مخالفت کرد و بعد از آن یکی از منتقدین سرسخت او بود. در زمان حکومت رضاشاه، مصدق زندان رفته و مدتی را در تبعید گذرانید. او سلطنت پهلوی را مخلوق سیاست انگلستان می‌دانست.
کتاب "مصدق و مبارزه برای قدرت در ایران" به قلم "همایون کاتوزیان" به مبارزات و روحیه ناسازگار دکتر مصدق می پردازد. این کتاب توسط نشر مرکز منتشر شده است و می توان از آن به عنوان یک سند تاریخی معتبر استفاده کرد. دکتر همایون کاتوزیان در کتاب مصدق و نبرد قدرت در ایران درباره شرایط پس از شکست کودتای شاهانه ۲۵ مرداد می نویسد : «حزب توده بلافاصله اعلامیه هایی بر در و دیوار چسباندند که در آن ها خواهان اعلام فوری "جمهوری دموکراتیک" شده بود. اما مصدق دستور داد همه را به فوریت از درو و دیوار بکند.» دکتر حسین فاطمی هم در سخنرانی خود در میتینگ ۲۵ مرداد به تصمیم مردم و اراده مردم در اداره کشور اشاره می کند و رفتن شاه را پایان حکومت شاهنشاهی می خواند