نمایشنامه «رد ترس» اثر سام شپرد به عنوان یک بازخوانی نوآورانه از تراژدی مشهور یونان باستان، "ادیپوس رکس"، نه تنها با استفاده از تکنیکهای مدرن و روایت غیرخطی از مرزهای کلاسیک گذر میکند، بلکه به طرز ماهرانهای مسائلی مانند تقدیر، گناه، و سرنوشت را در قالبی جدید و امروزی بازآفرینی میکند. این اثر، که در سال ۲۰۱۳ به صحنه رفت، رویکردی متفاوت به داستان تراژیک ادیپوس را ارائه میدهد و مفاهیم اساسی سوفوکل را به دنیای مدرن پیوند میزند. شپرد با ترکیب عناصر کلاسیک و مدرن، دنیای باستان را با جامعه معاصر آمریکا در هم میآمیزد، به گونهای که مخاطب در فضایی میان اسطوره و واقعیت قرار میگیرد.
«رد ترس» ساختاری چندپاره و غیرخطی دارد که به شکلی هنرمندانه زمان و مکان را درمینوردد. داستان با استفاده از تکنیکهای تئاتر مدرن بین صحنههای مختلف و میان دورانها جابهجا میشود. مخاطب گاهی خود را در دل دنیای باستانی یونان مییابد، جایی که اسطورهها، خدایان و تقدیر نقش برجستهای دارند، و گاهی نیز به دنیای معاصر منتقل میشود، جایی که شخصیتهای مدرن با مسائلی مشابه در کشاکش هستند. در این نمایشنامه، ادیپ همان مردی است که به طور ناخواسته پدرش را میکشد و با مادرش ازدواج میکند؛ اما اینبار، او در دنیای مدرن بازتعریف شده است. شپرد بهجای اینکه صرفا داستان اصلی را بازگو کند، شخصیتهایی جدید و مدرن را وارد نمایشنامه میکند که هریک نمادهای خاصی از جهان امروز را به نمایش میگذارند. یکی از برجستهترین تغییرات، تبدیل «اوراکل» است. در نسخهی کلاسیک، اوراکل به عنوان پیشگو و واسطی میان خدایان و انسانها عمل میکند؛ اما در «رد ترس»، اوراکل در قالب یک بازپرس پزشکی قانونی ظاهر میشود که نقشاش همچنان در کشف رازها و واقعیتها باقی مانده است. این بازآفرینی نشان میدهد که در دنیای مدرن، علم و تکنولوژی جای پیشگوییهای باستانی را گرفتهاند، اما ترس و اضطراب ناشی از سرنوشت همچنان بر زندگی انسانها سایه میافکند. عنوان "رد ترس" خود نیز به خوبی مفهوم کلیدی نمایشنامه را بازتاب میدهد؛ ترسی که از تقدیر گریزانناپذیر ناشی میشود و به گونهای جهانی و فراگیر زندگی انسانها را احاطه کرده است. این ترس، همانند سایهای همیشگی، شخصیتهای نمایشنامه را درگیر میکند و به عنوان نمادی از عدم قطعیتهای زندگی مدرن و مواجههی انسان با نیروهای خارج از کنترلش مطرح میشود. شپرد با تاکید بر این ترس که هم در دنیای باستانی و هم در جامعهی امروز وجود دارد، نشان میدهد که پرسشهای اساسی تراژدی ادیپ همچنان در جهان معاصر نیز پابرجا هستند.
نمایشنامه «رد ترس» در عین ادای احترام به تراژدیهای کلاسیک، به بررسی عمیقتری از روان انسان میپردازد. شپرد با تلفیق مفاهیم و نمادهای قدیمی، از جمله سرنوشت، گناه، و تقدیر، اثری خلق کرده است که هم جنبهی اسطورهای دارد و هم نگاهی معاصر به هراسها و تناقضات انسان امروز. این اثر، در نهایت، یک گفتوگوی پیچیده میان گذشته و حال، و اسطوره و واقعیت را به تصویر میکشد که در آن، حتی در جهان مدرن، ترس از آینده و تقدیر همچنان پابرجاست و انسانها با همان پرسشهای بنیادین روبهرو هستند که قرنها پیش، ادیپوس را گرفتار کرده بود.
کتاب رد ترس