دکتر مهدی حائری یزدی در چارچوب نظریه وکالت بانفی شأن حکمرانی پیامبران و ائمه (ع) بر این باور است که این خود مردم هستند که پس از رهنمون شدن به تعالیم عالیه انبیاء و شناخت تجربی موضوعات باید قیام به عدالت کنند و نظام حکومتی را به مقتضای وضع جغرافیایی، سیاسی و .... عادلانه برپا دارند. آیت الله مصباح یزدی نیز معتقد است برای بیان نظر شیعه درباره مبانی مشروعیت حاکمان و حکومت ها بعد از پیامبر، بهتر است در دوره قائل شویم: دوران حضور امام معصوم و دوران غیبت. به باور او، در زمان غیبت حاکم شرع عبارت است از فقیه جامع الشرایطی که براساس نصوص به نصب عام برای حکومت تعیین شده است. او براساس نظریه ولایت فقیه معتقد است که مشروعیت هر نظام و هر منصبی در حکومت اسلامی منوط به اذن الهی و در طول آن اذن ولی فقیه است.
کتاب خوانش حکومت اسلامی در ساحت نظریه سیاسی