لطیف هلمت

لطیف هلمت

لطیف هَلمت (زادهٔ ۱۹۴۷ م) با نام کامل لطیف محمود بَرزَنجی شاعر، مترجم، نویسنده و روزنامه‌نگار کُرد است. او از شاعرانِ مطرح و نوسرای کُردستان و دارای بیش از ۲۰ مجموعه شعر می‌باشد.
لطیف هَلمت سال ۱۹۴۷ میلادی در شهر کفری از توابع استان کرکوک کُردستان متولد شد. هلمت در اوایل دههٔ هفتاد به همراه تنی چند از دیگر شاعران کُرد کانونِ شعر کفری را بنیان گذاشت. وی در مورد کانون کفری می‌گوید: «بیاننامه کفری دم از آزادی نویسنده و آزادی متن می‌زند، ما دم از آزادی انسان نمی‌زنیم و عقیده داریم که زمانی که متن آزاد باشد انسان نیز آزاد خواهد بود».
لحن و زبان هلمت ساده و روان و به دور از تشبیهات و استعارات پیچیده و انتزاعی است. او به جای این که با جسم و تنِ واژه‌ها کار کند، با روح و روانِ آنها کار می‌کند. شعر هلمت، شعری ساختارمند با تنوع خلّاقانه در فرم و مضمون و تصویرپردازی‌های بکر است و نوعی نگاه متفاوتِ آمیخته با چاشنی طنز دارد که امور روزمره را به پرسش‌ها و چالش‌های فلسفی و منتقدانه و معترضانه جامعه‌شناسانه می‌کِشد و با تأویل‌ها و تعبیرهای شاعرانه خاص خودش از موضوعات متنوع، دست به طرح مضامینی می‌زند که ذهن مخاطب را به چالش با پیرامون خود و غور و دقیق شدن در آن می‌کشاند. شعر هلمت به همان اندازه که دارای نهاد و آفرینشگری استفهامات است و به همان میزان که اشتهای جستجو و پرسش آفرینی دارد، پرسش زدا و فروپاشنده استفهام است. نگرش دوسویه ای که لطیف هلمت به جهان دارد، او را بر آن داشته که هم معترض اسباب و بساط زندگی مدرن امروزی باشد و هم در جستجوی دستیابی به خودخداانگاری روح انسان برآید.
زبان شعر هلمت در عین بی‌آلایشی و تصنع گزاف و بی‌مایه، از نوعی قدرتمندی و استحکام فارغ از فخامت فضل‌فروشانه و مصنوعی برخوردار است. شعر او را می‌توان رنگین‌کمانی از نقطه‌نظرات و تفکرات مختلف با وجود تناقض‌هایی که به ندرت در شعرش دیده می‌شود دانست. تجلی فرهنگ و هویت کُردی هم به‌رغم نگاه جهان‌شمول و انسان‌مدارانه و جسارت‌آمیزش در آثارش مشهود است. او سوابق مبارزاتی زیادی هم علیه حکومت صدام و حزب بعث داشته و در کل امور سیاسی و سیاستمداران را در شعرهایش به چالش می‌کشد.
وی علاوه بر کُردی مسلط به زبان عربی بوده و به این زبان نیز اشعاری سروده‌است. کتاب‌های نیز برای کودکان منتشر کرده‌است. تالیفات هلمت برای کودکان در سال ۲۰۰۰ جایزهٔ APIC سوئد را نصیب او ساخت.
لطیف هلمت دغدغه‌ها و مطالعات و تلاش‌هایی نیز در حوزه ادبیات داستانی داشته و نخستین رمانش به نام «همهٔ همسران اجنهٔ شیخ محمود» اخیراً به‌همت فریاد شیری به فارسی درآمده است. این رمان را می‌توان اتفاقی تازه در رمان‌نویسی کردی تلقی کرد.

کتاب های لطیف هلمت