بختیار علی

بختیار علی

"بختیارعلی" رمان نویس، شاعر و نظریه پرداز اندیشمند کرد عراقی است. او در سال 1960 در شهر سلیمانيه ی کردستان عراق چشم به جهان گشود و در همانجا تحصیلات مقدماتی و متوسطه را به پایان رساند وسپس در دانشگاه های شهرهای " سلیمانیه " و " هولیر "(اربیل) به تحصیل در رشته زمین شناسی پرداخت تا اینکه در تظاهرات دانشگاه سلیمانیه درسال ۱۹۸۳ مجروح شد. بدین ترتیب بود که دانشگاه را رها کرد وتمام وقت خود را صرف آفرینش ادبی کرد. در همان سال بود که قصیده ی " سرزمین " که قدیمی ترین قصیده از مجموعه قصیده های او می باشد را سرود. همان قصیده که 9 سال بعد آن را در مجموعه شعر " گناه " و " کارناوال " چاپ کرد.
با راه افتادن دوباره ی جنگ های داخلی میان احزاب سیاسی کردستان عراق در سال 1994، "بختیار علی" کردستان را به نشانه اعتراض به این برادر کشی ها  ترک می کند و رهسپار سوریه می شود و بعد از 9 ماه زندگی در دمشق خود را به آلمان می رساند و تا سال 1999 در "فرانکفورت" اقامت می کند. در همان ایام به همراه جمعی از همراهان كرد خود، مجله "ره‌هه‌ند"(رهند) را در اروپا منتشر می کنند. او در همان سال به شهر "کلن" آلمان نقل مکان می کند و هم اكنون نیز مقيم آنجاست. بختيار على نخستین رمانش "مرگ دومین تک فرزند" را در سال 1997در سوئد منتشر کرد و یک سال بعد نیز دومین رمان خود با عنوان "غروب پروانه" توسط انتشارات "رهند" در استکهلم سوئد به چاپ رسانيد. وقتی هم  که رمان سوم او با عنوان "واپسین انار جهان" سال 2002 در سلیمانیه منتشر شد، اتفاقی جدید درعرصه ی رمان نویسی کردی روی داد و توجه فرهیختگان و نویسندگان و شاعران کرد را بر انگیخت.
بختیار علی همچنین یکی از شاعرانی بود که همراه با دکتر فرهاد پیربال، دیگر شاعر و نویسنده‌ی کرد، راه برون‌رفت از بحرانی که شعر کردی به آن دچار شده بود را پیدا کردند و با آثاری همچون «دروازه‌ها، عشق، جلاد، کتاب آدمکش‌ها، کارناوال، شهر، گناه، کار کردن در جنگل‌های فردوس" خدمت بزرگی به ادبیات کردی کرد.
رمان‌های "شهر موسیقیدانان سپید" و "غزل‌نویس و باغ‌های خیال" از آثار متاخر این رمان نویس مشهور نوگرا و فیلسوف کرد هستند که هر دو از جانب صاحب نظران ادبی از آثار جریان ساز و قابل توجه و تامل ادبیات امروز کردی قلمداد شده‌اند.
بختیار علی علاوه بر این، یکی از جدى ترين و تاثيرگذارترين روشنفكران معاصر كردستان با تاليفاتی نظرى و تحليلى است که بیشتر آنها را در مجله "رهند" به چاپ رسانده است و در اين زمينه كتاب هاى "ستيزه جويان ايمان" و "خواننده قاتل" را نیز نوشته است. عمده شهرت بختيارعلى در این زمینه به دلیل نوشتن نقدهاى بنيادينی است كه در آنها به نقد و تحلیل ساختارهاى فرهنگى، اجتماعى و سياسى حاكم بر كردستان پرداخته است. در اين ميان تقدس‌زدايى و نقد درونى راديكال وى از مفهوم موجود «هويت و ناسيوناليسم كردى" بسیار چشمگیر بوده و واكنش‌هاى گوناگون و متفاوت روشنفكران و سياسيون كرد وهمچنین واكنش خصمانه‌ى سنت‌گرایان را بر انگیخته است. از سوى ديگر تاليفات بختيار على مورد استقبال متجددان و جوانان علاقه‌مند واقع شده و موجى نو از مباحث نظرى را در ميان آنان به راه انداخته كه در نوع خود بى نظير است. او كارهاى تحليلى و مقالاتى نیز حول محور غرب‌شناسى دارد اما عمده شهرت وی به نو شتن چندین رمان و مجموعه شعر او بر می گردد.
آثار "بختیار علی" سرشار از شاعرانگی ناب و تجلی‌گاه خیال‌های ظریف و رنگارنگ و تصاویر نابی هستند که مخاطب را به یک سفر عمیق درونی خیالی دعوت می کنند. او در این مسیر ما را به کشف‌های جدیدی نایل می کند. کشف‌هایی که ما را به چالش با اندیشه‌های سطحی پیرامون‌مان وا می دارد و در این میان چشم‌اندازهای تازه‌ای را بر روی‌مان می گشاید که در آنها یک زیست انسانی آرمانی و به دور از تعصب های مستبدانه و فاشیستی متصور شده است.

کتاب های بختیار علی

قصه ساده من و آسمان و لیلایم


زیباتر از عشق دشوارتر از جنگ


خنده غمگین ترت می کند


جمشید خان عمویم


آخرین انار دنیا


تصاحب تاریکی


دریاس و جسدها


غروب پروانه


به سوی دوزخ


پژوهشی در معانی دیگر شعر


مرگ تک فرزند دوم


از پیدا به ناپیدا


به عقب نگریستن اورفئوس


قصر پرندگان غمگین


ابرهای دانیال


غزل نویس و باغ های خیال


نردبانی در غبار


بیشتر بخوانید

اعتیاد ما به ادبیات داستانی: چرا انسان به داستان ها نیاز دارد؟

به هر طرف نگاه کنید، با داستان ها روبه رو می شوید. از گذشته های خیلی دور که اجداد ما دور آتش می نشستند و داستان تعریف می کردند تا به امروز که شبکه های تلویزیونی، سریال های محبوبی تولید می کنند

سورئالیسم: دنیای دیوانگان

سورئالیسم را بیشتر با هنرهای تجسمی می شناسند اما در واقع، این جنبش نه تنها در هنرهای تجسمی، بلکه در ادبیات ریشه دارد.