علیرضا افشار (زادهٔ ۱۳۳۰ مشهد) سرتیپ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی است، که هماکنون بهعنوان رئیس اندیشکده جنگ نرم دانشگاه و پژوهشگاه عالی دفاع ملی و تحقیقات راهبردی را برعهده دارد. او یکی از دانشجویان مسلمان پیرو خط امام بود که در گروگانگیری در سفارت آمریکا شرکت داشت. وی در سال ۱۳۶۱ به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی پیوست و در خلال جنگ ایران و عراق از اعضای این نهاد بود. افشار از ۱۳۶۳ تا ۱۳۶۷ ریاست ستاد کل سپاه پاسداران را برعهده داشت، از ۱۳۶۷ تا ۱۳۶۸ معاون نیروی انسانی ستاد کل نیروهای مسلح بود و در فاصله سالهای ۱۳۶۸ تا ۱۳۷۶ بهعنوان فرمانده نیروی مقاومت بسیج فعالیت میکرد. وی از ۱۳۷۶ تا ۱۳۷۹ فرمانده دانشگاه امام حسین بود، از ۱۳۷۹ تا ۱۳۸۳ ریاست بنیاد حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس را برعهده داشت و در فاصله سالهای ۱۳۸۳ تا ۱۳۸۶ بهعنوان معاون فرهنگی و تبلیغات دفاعی ستاد کل نیروهای مسلح فعالیت میکرد. افشار در دولتهای نهم و دهم از ۱۳۸۶ تا ۱۳۸۷ معاون سیاسی وزیر کشور بود، از ۱۳۸۷ تا ۱۳۸۹ بهعنوان معاون امور اجتماعی، فرهنگی و شوراها وزیر کشور فعالیت میکرد و از ۱۳۸۹ تا ۱۳۹۲ قائممقام وزیر کشور در امور اجتماعی و فرهنگی بود.