«رومانتیسیسم سیاسی» یکی از مهم‌ترین آثار کارل اشمیت، حقوقدان و نظریه‌پرداز سیاسی آلمانی است که برای اولین بار در سال 1919 منتشر شد. اشمیت در این کتاب به بررسی انتقادی تأثیر جنبش رمانتیک آلمان بر اندیشه‌ی سیاسی مدرن و پیامدهای آن بر چشم‌انداز حقوقی و سیاسی زمانه‌ی خود پرداخته است.
اشمیت کتابش را با ردیابی خاستگاه رمانتیسیسم شروع می‌کند و آن را واکنشی به عقل‌گرایی روشنگری معرفی می‌کند که با تأکید بر احساس و تخیل در مقابل عقل و حقایق جهان‌شمول، نشان‌دهنده‌ی تغییر به سمت سوبژکتیویسم و فردگرایی است. به گفته‌ی اشمیت، این تغییر به شکلی از بیان سیاسی منجر می‌شود که ذاتا غیرقابل پیش‌بینی است و تعهدی به هیچ موضع سیاسی اساسی ندارد. محور نقد اشمیت، مفهوم «مقارنه‌گرایی» (مکتب اصالت دلیل موقعی) است که وی آن را به سوبژکتیویسم رمانتیک نسبت می‌دهد. مقارنه‌گرایی، در این زمینه، به تمایل رمانتیک‌ها به عمل بر اساس احساسات زودگذر و الهامات گذرا، بدون رویکرد منسجم یا اصولی به کنش سیاسی اشاره دارد. اشمیت معتقد است که این منجر به رمانتیک شدن تجربه و انفعال سیاسی می شود که امکان مشارکت سیاسی واقعی را تضعیف می‌کند.
اشمیت سپس به بررسی دریافت رمانتیسیسم از حکومت و حاکمیت قانون می‌پردازد. او پیشنهاد می‌کند که فقدان تعهد رمانتیک به اصول سیاسی مشخص منجر به چالشی برای نظم حقوقی مستقر می‌شود. اشمیت معتقد است که فرد رمانتیک بیشتر به تجربیات زیباشناختی و بیان شخصی توجه دارد تا عدالت یا حفظ نظم سیاسی باثبات. وی همچنین در نقد خود رابطه‌ی رمانتیسیسم و لیبرالیسم نیز بررسی کرده است. او رمانتیسیسم را محصول نظم اجتماعی بورژوازی می‌داند که انسان فردی و تجربه‌ی شخصی او را بالاتر از دغدغه‌های اجتماعی قرار می‌دهد. اشمیت استدلال می‌کند که این رویکرد منجر به شکلی از رمانتیسیسم سیاسی می‌شود که با ظهور لیبرال دموکراسی و تأکید آن بر حقوق و آزادی‌های فردی در هم آمیخته است.
کارل اشمیت علی‌رغم انتقاد خود، ارزش اندیشه‌ی رمانتیک را کاملا نادیده نمی‌گیرد. در عوض، او تصدیق می‌کند که رمانتیسیسم به درک غنی‌تر از تجربه‌ی انسانی و پیچیدگی‌های زندگی سیاسی کمک کرده است. با این حال، او در برابر خطرات اجازه دادن به آرمان‌های رمانتیک برای تسلط بر گفتمان سیاسی هشدار داده و در مقابل آن از رویکردی مبتنی بر و واقع‌بینی به کنش سیاسی دفاع می‌کند. به طور کلی، این کتاب مهم، بینش اشمیت را با توجه به تأثیر متقابل بین احساسات، فردگرایی و کنش سیاسی در مورد چالش‌های حکمرانی مدرن و نقش ایدئولوژی در شکل دادن به واقعیت‌های سیاسی ارائه می‌دهد.
کتاب رمانتیسیسم سیاسی
نشر کتاب پارسه
کارل اشمیت
نگاه معاصر
