کتاب مغز سیاسی

در نگاه اول، مسائلی مانند نابرابری اقتصادی، بیمۀ درمانی، تغییرات آب‌وهوایی و مالیات نامرتبط به نظر می‌رسند. با این حال، هنگام تأمل و صحبت دربارۀ آنها، مردم در دو جناح مخالف هم قرار می‌گیرند: محافظه‌کار و ترقی‌خواه. چه چیزی این شکاف را توضیح می‌دهد؟ این شکاف ریشه در چه چیز یا چیزهایی دارد؟ ارتباط تربیت خانوادگی و الگوهای خانواده با این مسائل چیست؟ و ماهیت فکری و ایدئولوژیک کسانی که به لحاظ سیاسی معتدل یا میانه‌رو نامیده می‌شوند، چیست؟

پاسخ‌هایی که در این کتاب به این پرسش‌ها داده می‌شود، جالب‌توجه، بدیع و درعین‌حال عمیق است. نحوۀ عملکرد ذهن و مغز ما پاسخ این پرسش‌هاست. نگرش‌های سیاسی محصول چیزی است که دانشمندان علوم شناختی آن را شناخت متجسم یا جسمانی‌شده می‌نامند. به عبارتی دیگر، زمینۀ تفکر ما دربارۀ مفاهیم انتزاعی، به طور کلی و به‌ویژه مفاهیم انتزاعی سیاسی مانند دموکراسی، حقوق بشر، ملت، آزادی برابری و عدالت، و…، در تجربۀ عینی و روزمرۀ ما نهفته است. اعتقادات متضاد و مخالف دربارۀ شیوۀ حکومت‌ها و نحوۀ ادارۀ کشور عمدتا از باورهای متضاد دربارۀ زندگی خانوادگی ناشی می‌شود. محافظه‌کاران الگوی خانوادگی پدر سخت‌گیر را تأیید می‌کنند و ترقی‌خواهان الگوی خانوادگی والدین پرورنده را. رأی‌دهندگان به‌اصطلاح معتدل اصلا معتدل نیستند. آنها از نظر اخلاقی دومفهومی هستند، بین هر دو الگو تقسیم می‌شوند، و در نوسان هستند و در نتیجه بسیار مستعد اقناع سیاسی و اخلاقی و گرایش به یکی از جناح‌ها هستند.

در این کتاب کوتاه و گفت‌وگومحور، لیکاف و وهلینگ نشان می‌دهند که چگونه پژوهش‌های علوم شناختی درک ما از تفکر و زبان سیاسی را ارتقا داده است و ما را مجبور به تجدیدنظر در نظریه‌های عامیانۀ رایج دربارۀ رأی‌دهنده منطقی کرده‌اند.

کتاب با بحثی دربارۀ استعاره‌ها و چگونگی شکل‌گیری آنها آغاز می‌شود و در ادامه به تأثیر استعاره بر مغز و ذهن ما می‌پردازد. از نظر لیکاف استعاره‌ها ریشه در تجربیات و زندگی روزمرۀ ما دارند و ازاین‌رو تفکر ما، تفکری جسمانی و فیزیکی است. در ادامه، کتاب وارد مباحث سیاسی می‌شود و تأثیر استعاره‌ها و چارچوب‌ها را بر مواضع و نظریات سیاسی ما نشان می‌دهد.