تاریخ ادبیات جهان همواره مملو از نویسندگان و ادیبانی نامدار و پرآوازه بوده است. هنرمندان که با قدرت قلم، اذهان خوانندگان را جادو کرده و آنان را به تفکر نسبت به زندگی خود و اطرافیانشان به تفکر وامی‌دارند. باوجودآنکه این نویسندگان از سراسر جهان ظهور کرده و دارای ملیت‌های گوناگونی‌اند، اما با تدقیق در این حوزه می‌توان مشاهده کرد برخی از ملل برای رشد و پرورش این نوابغ دارای خاک حاصلخیزتری بوده‌اند. یکی از این کشورها که از همان ابتدا محل تولد بسیاری از بزرگان تاریخ ادبیات بوده است، سرزمین پهناور روسیه است. برای صدق این ادعا همین بس که امروزه تعداد کسانی که اسم ادیبانی چون الکساندر پوشکین، نیکلای گوگول، لئو تولستوی، فیودور داستایوفسکی و آنتوان چخوف را نشنیده باشند، بسیار اندک است. در میان این اسامی، نام آنتوان چخوف بسیار خوش می‌درخشد. چخوف در طول عمر چهل‌ساله خود، با آفرینش آثار داستانی و نمایشی درخشانی همچون «سه خواهر»، «دایی وانیا»، «اتاق شماره شش»، «مرغ دریایی»، «داستان ملال‌انگیز»، «ایوانف» و تعداد زیادی داستان کوتاه، نام خود را در تاریخ ادبیات روسیه و جهان جاودان ساخت، چخوف با دست‌مایه قراردادن عمیق‌ترین و بنیادی‌ترین مفاهیم و مباحث زیست انسانی و توجه به آنان در زندگی روزمره‌ی انسان‌هایی از اقشار مختلف جامعه، دست به خلق آثار خود می‌زند. ازاین‌جهت، برای فهم بهتر نوشته‌های چخوف، نیاز است تا به جایگاه این مفاهیم در تفکر نویسنده و نحوه‌ی استعمال او از آن‌ها توجه ویژه شود. کتاب «مرگ در تفکر چخوف» نوشته‌ی وحید مناجاتی، نویسنده‌ی ایرانی، یکی از بهترین کتب برای نیل به این هدف است. در این اثر، همان‌طورکه از اسم آن پیداست، به بررسی اهمیت مرگ و نیستی در اندیشه‌ی چخوف و چگونگی تأثیر حضور این مفهوم در آثارش پرداخته‌شده است.
در مقدمه‌ی ناشر آن آمده است: «در نظر چخوف مرگ به‌مثابه افقی است که تمامی ارزش‌ها و اصالت‌ها را عیان می‌سازد و سرشت انسان را در جهت نیل به کشف معنای هستی سمت و سوق می‌دهد. دایره‌های شمول اندیشه‌های ما سرشار از تورم نظریه است؛ اما مرگ آگاهی در یک درنگ جانانه تمامی آن‌ها را تعلیق کرده و به صلای تهنیت پاسخ می‌دهد.»
این اثر هم برای محتوای قابل‌تأمل آن و هم برای نثر روان و گیرای نویسنده‌اش، بسیار ارزشمند بوده و مطالعه آن برای دوستداران این نویسنده و ادبیات کشور روسیه، بسیار سودمند و لذت‌بخش خواهد بود.
کتاب مرگ در تفکر چخوف
نقد فرهنگ