اساسا زندگی در جامعهای بدون دولت در دنیای امروز برای ما غیرقابل تصور است؛ با اینحال، غالبا ما تصور درستی از ماهیت دولت نداریم. کتاب «چیستی، تحول و چشمانداز دولت» نوشتۀ احمد گلمحمدی، کتابی تشریحی در حوزۀ علومسیاسی و اجتماعی است که با دغدغۀ آشنایی غالب مردم با موجودیتی به نام دولت نوشتهشده است. همانطور که از اسم کتاب بر میآید، گلمحمدی درصدد است تا در این کتاب سهمحور اصلی دربارۀ دولت را توضیح دهد: «چیستی دولت»، «تحول دولت» و «چشمانداز دولت». درواقع کتاب برمبنای پاسخ روان و جامع به سه پرسش «دولت چیست؟»، «تحول تاریخی دولت چگونه رخ داده است؟» و «چه چشماندازی میتوان برای دولت تصور کرد؟» نوشتهشده است. بهطور کلی، کتاب در سه بخش تنظیم گردیده است. فصل اول به تعریف ماهیت و لوازم «دولت» میپردازد و درصدد است تا ادعاهایی نظیر تعریفناپذیری دولت را رد کند. فصل بعدی کتاب، دولت را بهمثابۀ اولا یک نهاد و دوما یک نهاد سیاسی مورد بررسی قرار میدهد و نشان میدهد که چرا اصلا میتوانیم دولت را بهعنوان نهادی متمایز از دیگر نهادهای سیاسی در نظر بگیریم. فصل سوم و چهارم کتاب به توضیح و توصیف تاریخ تحول دولت اختصاص یافته است؛ اینکه موجودیتی به نام دولت چگونه در بستر تاریخ نمود و رشد یافته است. در این بخش انواع دولت به لحاظ تاریخی، از دولت-شهرهای یونانی، امپراتوریها و دولتهای فئودالی گرفته تا دولتهای مدرن لیبرال بررسیشده و عناصر خاص هر یک، در یک سیر تاریخی توضیح داده میشود. در فصل آخر کتاب نیز به چشماندازهای دولتهای پسامدرن، با توجه به روند هرچه بیشتر جهانیشدن پرداخته میشود. در این فصل ابعاد مختلف اقتصادی، سیاسی و اجتماعی جهانیشدن و تأثیر آن بر دولتها مورد بررسی قرار میگیرد. نتیجتا این کتاب را میتوان مقدمهای روان و جامع برای آشنایی با امری سیاسی که هر روز نام آن را میشنویم و به کار میبریم، یعنی دولت، معرفی کرد. کتابی که احتمالا خواندن آن برای عموم مردم ضروری باشد.
درباره احمد گل محمدی
احمد گلمحمدی در سال 1347 در ارسباران متولد شد. او فارغالتحصیل رشتهٔ جامعهشناسی سیاسی (با گرایش ایران) از دانشگاه تهران است.