کتاب «به چه گویند فلسفۀ دین؟» اثر الیزابت برنس، استاد فلسفۀ دین دانشگاه لندن، یک مدخل ساده، روشن و مناسب برای ورود به مباحث و مناقشات در فلسفۀ دین است. برنس سعی کرده است در این کتاب به اصلیترین پرسشهای این حوزه بپردازد؛ سوالاتی مثل فلسفۀ دین چیست؟، عمدهترین پرسشهایی که فلاسفۀ دین میپرسند کدام است؟ و ارتباط فلسفۀ دین با دیگر شاخههای فلسفه مانند معرفتشناسی و متافیزیک به چه نحو است؟
به طور کلی کتاب شامل هشت فصل است. در فصل اول برنس به توضیح و تعریف فلسفۀ دین میپردازد و تفاوتها و تشابهات آن را با رشتههای مشابه، مانند الهیات و علوم دینی، مشخص میکند. وی در فصل بعد به کاربردهای زبان دینی میپردازد، اینکه فلاسفه چگونه زبان دین را تفسیر کردهاند و اینکه معنای وحی چگونه فهمیده میشود یا باید چگونه فهم شود. موضوع مورد بررسی در فصل سوم کتاب مفهوم خداوند و صفات او، مانند قدرت، علم و اراده است. برنس در این بخش از کتاب سعی میکند توضیح دهد که ما چه چیزی ماهیت خداوند میتوانیم بفهمیم و به چه عنوان حق داریم صفات علم، قدرت و اراده را به او نسبت دهیم. در فصل چهارم راجعبه براهین اثبات خدا صحبت میشود، اعم از براهین کیهانشناختی، هستیشناختی و غایتشناختی و سپس چالشهایی که طبیعتگرایی و الحاد در برابر این براهین مطرح کردهاند مورد بررسی قرار میگیرد. فصل بعد به دیگر چالشهایی که در برابر خداباوری وجود دارد، مانند مسئلۀ شر و کثرت ادیان مختلف، پرداخته میشود. فصل ششم به بحث امکان ایمان بدون دلیل عقلانی میپردازد و رابطۀ ایمان با عقلانیت و استدلال ذیل دیدگاههای مختلف فلاسفه شرح میگردد. الیزابت ترنس در فصل هفتم به ادله موافق و مخالف زندگی پس از مرگ را بررسی میکند و به تحلیل نظریات فلسفه راجع به یک روح ورای جسم میپردازد. در آخرین فصل کتاب نیز به چشماندازهای فلسفۀ دین در آینده و اهمیت و ارزش آن اختصاص یافته است.
به دلیل اینکه کتاب بهعنوان مقدمهای برای ورود به فلسفۀ دین تدوین شده است، علاوهبر متن روان، خواننده را با منابع متعدد و سوالات متنوع مطرح در این عرصه آشنا میکند. از این جهت کتاب «به چه گویند فلسفۀ دین؟» هم برای دانشجویان رشتههای فلسفه، فلسفۀ دین و الهیات مناسب است و هم برای افراد علاقهمندی که قصد دارند با مسائل دینی ذیل یک رویکرد فلسفی آشنا شوند.
کتاب به چه می گویند فلسفه دین؟