کتاب «صد سال جنگ بر سر فلسطین» با زیرعنوان «تاریخ استعمار شهرک نشینان و مقاومت 1917-2017» نوشته رشید خالدی، کتابی تاریخی در باب درگیری اسرائیل و فلسطین است که با توجه ویژه به استعمار شهرکنشینان ترسیم شده است. خالدی با با اعلامیه بالفور در سال 1917 آغاز میکند، که دولت بریتانیا در آن حمایت خود را از ایجاد «خانه ملی برای مردم یهود» در فلسطین، بدون مشورت با جمعیت بومی عرب، اعلام کرد. این اعلامیه به عنوان اولین اعلامیه از چندین «اعلامیه جنگ» علیه مردم فلسطین تلقی میشود که نشانگر آغاز یک جنگ یک قرنی است که با جاهطلبیهای استعماری و امپریالیستی گره خورده است. کتاب حول شش محور اصلی تدوین شده است که عبارتند از:
1. اعلامیه بالفور و قیمومت بریتانیا (1917-1939): خالدی به این موضوع میپردازد که چگونه انگلیسیها تأسیس خانه ملی یهودیان را در عین نادیده گرفتن حقوق سیاسی اکثریت عرب تسهیل کردند. این دوره زمینهساز تنشها آتی شد.
2. نکبه (1947-1949): ایجاد کشور اسرائیل و متعاقب آن، آواره شدن صدها هزار فلسطینی در این سالها رخ داد. خالدی بر تلاشهای سیستماتیک برای تخلیه روستاها و شهرهای فلسطینی، رویدادی که به نکبه یا «فاجعه» معروف است، تاکید میکند.
3. جنگ و اشغال 1967: جنگ شش روزه که منجر به اشغال کرانه باختری، نوار غزه و بیت المقدس شرقی توسط اسرائیل شد. خالدی به بررسی پیامدهای این اشغال و گسترش شهرک های اسرائیلی در این سرزمینها میپردازد.
4. انتفاضه اول (1987-1993): خالدی قیام فلسطینیها علیه اشغالگری اسرائیل به عنوان یک لحظه مهم مقاومت به تصویر میکشید. او بر ماهیت مردمی انتفاضه و تأثیر آن بر جامعه و سیاست فلسطین تأکید میکند.
5. توافقنامه اسلو (1993-2000): خالدی روند صلح اسلو را به طور انتقادی ارزیابی میکند و استدلال میکند که این روند در رسیدگی به مسائل اساسی جنگ شکست خورده و در عوض اشغال را تثبیت کرده است.
6. انتفاضه دوم و فراتر از آن (2000 تا کنون): این کتاب با تحلیل انتفاضه دوم، محاصره مداوم غزه و گسترش مستمر شهرکها به پایان میرسد. خالدی استدلال میکند که این تحولات فلسطینیها را بیشتر به حاشیه برده و درگیری را بنیادیتر نمونه است.
کتاب صد سال جنگ بر سر فلسطین