کتاب «چاه ارمنی» مجموعه داستانی به قلم خانم «افسانه آقایی» نویسندهی جوان ایرانی است که به مضامین اجتماعی پرداخته است.
این کتاب اولین اثر «افسانه آقایی» است که مشتمل بر هشت داستان کوتاه است؛ داستانها عموما رئالیستی و آیینهی بخشی از جامعهی معاصر ایراناند که تابهحال کمتر موردتوجه قرار گرفتهاند و یا بهعمد نادیده گرفته شدهاند. نویسنده با مرکزیت قرار دادن موضوع «فقر»روایتهایی خلق کرده که هریک انعکاسی از این پدیده در افراد دیدهنشدهی اجتماع هستند. داستانهای این مجموعه عبارتاند از:
- اطراف خلازیر
- چهاردهمی
- چاه ارمنی
- تی تی پی زن بود
- لپرسی
- مار بوآ
- ایمیلی از روسیه
- زمین خالیهای اطراف مرتضی گرد
یکی از مهمترین ویژگیهای این مجموعه، انتخاب زبان و لحنی است که برای راویان (عمدتا مرد) در نظر گرفته شده است. نویسنده با گذر از کلیشههای مرسوم در آنچه که به «زنانهنویسی» معروف است، به زبانی دستیافته که نهتنها صرفا زنانه نیست؛ بلکه با بیانی موجز و صریح یکی از بهترین نمونههای ادبیات واقعگرای معاصر را در پیش چشمان مخاطب مجسم کرده است. قهرمانان و ناقهرمانان این هشت داستان، هریک به واسطهی فقر درگیر خطایی شدهاند که گویا ناگزیر از انجام آن بودهاند. نویسنده با پرداخت صحیح شخصیتها، موقعیتهایی را به وجود آورده است که در آن، قضاوت درمورد رفتار شخصیتها چندان ساده نیست. قهرمانان اگرچه خطایی انجام دادهاند؛ اما شخصیتهای خاکستری هستند که نمیشود به آنها برچسب خوب یا بد زد.
اولین داستان این مجموعه «اطراف خلازیر» روایتی از زندگی مردی است که به شکلی عجیب از کلاهبرداری مشغول است. نویسنده با انتخاب زاویه دید مناسب، بخشهای از واگویههای ذهنی او را در نظر خواننده ترسیم میکند تا امکان تصور تمام وجوه شخصیتی او برای خواننده فراهم شود.
دیالوگها در تمام داستانها ضد کلیشه، موجز و در راستای پیشبرد داستان طراحی شدهاند و از این منظر نیز یکی از موفقترین نمونههای ادبیات واقعگرای معاصر را شکل دادهاند.
مطالعهای مجموعه داستان «چاه ارمنی» به مخاطبان جدی ادبیات واقعگرا و دنبالکنندگان ادبیات زنان پیشنهاد میشود.
کتاب چاه ارمنی