کتاب "تاملی بر رویاهای رسولانه" اثر "علیرضا رحیمیان" یکی از مهمترین آثار پژوهشی در زمینه نقد و تحلیل دیدگاههای فلسفی و دینی معاصر است. این اثر به بررسی نظرات و ادعاهای دکتر عبدالکریم سروش، یکی از اندیشمندان برجسته ایرانی در حوزه فلسفه دین و معرفتشناسی، میپردازد و نقدهای عمیقی بر تفسیر و تبیین او از وحی نبوی ارائه میدهد. دکتر سروش در سالهای اخیر، نظریهای جدید و منحصر بهفرد درباره وحی و ارتباط آن با فرآیندهای شناختی انسان ارائه کرده است. او معتقد است که وحی نبوی، فرآیندی پیچیده و چندلایه است که میتواند جنبههایی از تجربه عرفانی و روانشناختی پیامبر را شامل شود. این دیدگاه، که به نوعی مدرنیته در فلسفه دینی ایران اشاره دارد، دارای جذابیت و چالشهای خاص خود است. علیرضا رحیمیان در این کتاب، با استفاده از متدولوژی دقیق و مستند، نقدهایی جامع به این نظریه وارد میکند. او با توجه به اصول مستحکم متافیزیکی و قرآنشناسی، به توضیح و ارزیابی دیدگاههای سروش پرداخته و سعی میکند جایگاه وحی را در ساختار عقیدتی اسلام و مقایسه آن با تجارب دینی دیگر بررسی کند. رحیمیان استدلال میکند که مفهوم وحی نبوی در اسلام، تنها یک فرآیند روانشناختی فردی نیست بلکه پیامی الهی است که از سوی خداوند به پیامبران منتقل میشود و ماهیت آن، فراتر از تحلیلهای تجربی و عقلانی است. یکی از ویژگیهای بارز کتاب، رویکرد تاریخی و فلسفی آن است. رحیمیان در این اثر با تحلیل تطبیقی دیدگاههای مختلف درباره وحی در طول تاریخ فلسفه اسلامی، به بررسی مبانی نظری سروش میپردازد و نشان میدهد که چگونه دیدگاههای او با تعالیم قرآن و آموزههای اسلامی در تضاد است. وی از آثار فلاسفهای چون ابنسینا و صدرالمتألهین استفاده میکند تا نشان دهد که مفهوم وحی در فلسفه اسلامی چیزی متفاوت از آن چیزی است که سروش مطرح میکند. رحیمیان در کتاب خود بر این نکته تأکید دارد که پذیرفتن نظریه سروش میتواند پیامدهایی عمیق برای جامعه دینی ایران داشته باشد. این دیدگاه، بهرغم اینکه در برخی محافل علمی و دانشگاهی مورد توجه قرار گرفته است، میتواند به تضعیف باورهای بنیادین دینی و مذهبی منجر شود. رحیمیان با استفاده از دادههای تاریخی و متنی، بر این باور است که وحی نبوی باید بهعنوان یک حقیقت متعالی و الهی مورد توجه قرار گیرد و نباید آن را در چهارچوب فرآیندهای انسانی و روانشناختی محدود کرد. کتاب "تاملی بر رویاهای رسولانه" علاوه بر نقد دیدگاه سروش، منبعی ارزشمند برای پژوهشگران و علاقهمندان به فلسفه دین و الهیات اسلامی است. رحیمیان با استفاده از روشهای علمی و تفسیر دقیق متون دینی، به روشنسازی دیدگاههای پیچیده در مورد وحی میپردازد و اهمیت حفظ اصالت و کارکرد وحی در جامعه اسلامی را یادآور میشود. این اثر با زبانی علمی و محققانه، فرصتی را برای خوانندگان فراهم میآورد تا با نقد و بررسی جامع دیدگاههای سروش، به درک عمیقتری از مسائل فلسفی و دینی دست یابند و به بحثهای جاری در حوزه فلسفه دین و کلام اسلامی نگاهی تازه بیاندازند.