هنگامی که در اواسط قرنهجدهم میلادی، جیمز وات، مهندس و مخترع اسکاتلندی دیگ بخار را کامل کرده و ساخت اولین موتور بخار صنعتی و تجاری را به اتمام رساند، جهان به یکباره تغییر شگرفی کرد. انقلاب صنعتی آغاز شد و در پی آن، فعالیتهای صنعتی و تجاری رشد بیسابقهای کردند و تعداد صنعتگران کارخانههای تولیدی بهطور چشمگیری افزایش یافت. در راستا و همراه با این تغییرات اقتصادی، ساختار و مناسبات اجتماعی جوامع اروپایی که در مرکز این تغییر و تحولات قرار داشتند نیز بهطور قابل توجهی دگرگون شد. بهعنوان مثال، عدهی کثیری از ساکنان روستانشین، دست به مهاجرت به سوی شهرها زدند و به این دلیل، جمعیت شهری نسبتبه گذشته بهشکل قابل توجهی افزایش یافت. این امر و بسیاری از عوامل مختلف دیگر، باعث پدید آمدن شکل جدیدی از روابط و همینطور نهادها و ساختارهای نوظهور در جوامع شدند که امکان مطالعه و بررسی آنها با استفاده از دانش موجود در آن زمان ممکن نبود و در نتیجه، نیاز به پیدایش علمی نو، مناسب برای کاوش در شرایط آن روزگار و متناسب با سرعت رو به افزایش آن دوران، بهشدت احساس میشد.
پس از مدتی، با هدف برآورده کردن این نیاز، آگوست کنت متفکر فرانسوی، علمی را به نام جامعهشناسی (با عنوان اولیهی فیزیکاجتماعی) بنیان نهاد و بعدها هموطن او، امیل دورکیم، آن را بهعنوان یک رشتهی علمی در دانشگاه تأسیس نمود و اولین کرسی استادی جامعهشناسی را به رسمیت شناخت. امروزه از رشتهی جامعهشناسی در تمام دانشگاههای مطرح جهان بهعنوان یک رشتهی علمی معتبر و قابل اسناد یاد میشود و سالانه، علاقهمندان به این حوزهی علمی، بهعنوان دانشجوی رشتهی جامعهشناسی وارد دانشگاهها میشوند. جامعهشناسی مانند تمامی علوم دیگر، بر پایهی یکسری اصول اولیه و بنیادین بنا شده است. این اصول اگرچه وحی مطلق نبوده و میتوانند تحتتأثیر فاکتورها و عوامل مختلف دچار تغییر و تحول شوند، اما معمولا اشکال مختلف آنها مورد پذیرش متفکران مختلف این علم قرار گرفته و به همین دلیل، تغییر در آنها نسبتبه تغییر در امور سطحی و غیراساسی این رشته سختتر و کمسابقهتر است. براساس همین حقیقت، میتوان نتیجه گرفت که اگر شخصی بخواهد چه بهعنوان دنبال کردن صرف علاقهاش و چه بهعنوان دانشجو و پژوهشگر به سراغ این رشتهی علمی برود، نیاز به منابعی دارد که این اصول را به خوبی برایش توضیح داده و ابهاماتش را نسبت به آنها رفع کند.
کتاب «اصول و مسائل جامعهشناسی» اثر عباس محمدیاصل، دقیقا همین وظیفه را نسبت به خوانندگانش عهدهدار میشود. این کتاب، در تلاش است تا با زبانی ساده، چیستی و ماهیت علم جامعهشناسی و مسائل مربوط به آن را توضیح دهد و به عواملی همچون مفاهیم و تعاریف اولیه، بزرگان و نظریهپردازان این رشته، جایگاه و فایدهی جامعهشناسی در جهان امروز و مباحثی اینچنینی را برای مخاطبیتش روشن سازد. این کتاب میتواند بهعنوان دروازهی ورود به علم جامعهشناسی ظاهر شده و علاقهمندان به این حوزه را به طرق مناسبی هدایت کند. در نتیجه، خواندن آن برای هواداران این رشته بسیار پرفایده و لذتبخش خواهد بود.
کتاب اصول و مسائل جامعه شناسی