"مناظره دکتر و شیخ" با عنوان فرعی "استبصار در سایه" اثری است به قلم دکتر "محمد حسن شجاعی فرد"، از اساتید دانشگاه علم و صنعت ایران که در چیزی بیش از پانصد صفحه، به همت نشر امیرکبیر به انتشار رسیده است. "محمد حسن شجاعی فرد" در مقدمه ی اثر اظهار داشته که از دوران جوانی، به دنبال پاسخی برای یک سوال اساسی بوده است؛ سوالی که می پرسد چگونه می توان اطمینان حاصل کرد که عقیده ی غالب دینی که در آن متولد شده ایم، همان راه نجات و حقیقت حیات انسان هاست. لذا در جستجوی پاسخ برای این سوال بنیادین، وی انواع مکاتب و ادیان را از جنبه های مختلف آزمود و از مارکسیسم و مکاتب نو گرفته تا بهاییت و مسیحیت، مبانی مختلفی را مطالعه کرد و مورد آزمون قرار داد. از مطالعه ی این خیل عظیم مکاتب و عقاید، به این نتیجه رسید که در هر کدام خللی غیرقابل اغماض وجود دارد و نمی توان با یقین، به آن ها به چشم راه نجات بشر نگاه کرد.
اما در نهایت "محمد حسن شجاعی فرد" با مطالعه ی ابعاد مختلف این مکتب ها و ادیان و مقایسه ی آن با دین مبین اسلام، به این نتیجه رسید که تنها همین دین است که فرامینش، مبنا و منطقی علمی و عقلانی دارد. وی پس از این با پرسش جدید رو به رو شد که میان اهل سنت و شیعیان، که در بسیاری از موارد نیز اشتراک دارند، کدام به اسلام حقیقی نزدیک تر بوده و همان صراط مستقیمی است که بشر را به سعادت و رستگاری می رساند. پاسخ به این سوال، محتوای کتاب "مناظره دکتر و شیخ" را تشکیل می دهد که بر پایه ی پژوهشی مستند، به نگارش درآمده است.
کتاب مناظره دکتر و شیخ
امیرکبیر
محمد حسن شجاعی فرد
