کتاب خاطرات همفر

"خاطرات همفر" به عنوان کسی که "جاسوس انگلیسی در ممالک اسلامی" بود، می تواند نکات جالبی را با خود به همراه داشته باشد. در این اثر به ترجمه ی "محسن مویدی"، "همفر" سرگذشت خود را در کسوت یک جاسوس بریتانیایی در خاورمیانه و در راستای پیشبرد اهداف استعمارگرایانه ی بریتانیا تعریف می کند.
او در این خاطرات به مشکلاتی که با مملکت های اسللامی و اساسا با خود اسلام داشته اشاره می کند و از اجتماعی که متشکل از نمایندگان انگلیس، فرانسه و روسیه بوده سخن به میان می آورد؛ از ماموریت خود در ترکیه و سرگذشت دیگر دوستانش حرف می زند و از آنچه اهل تشیع و تسنن به آن معتقدند، صحبت می کند. پس از این ماجرای ورود وی به بصره و ملاقاتش با شیخ عمر الطائی و همچنین آشنایی با محمد بن عبدالوهاب مطرح می شود. بحث هایی در این قسمت آورده شده و پس از آن حرکت به طرف نجف و کربلا صورت می گیرد. با انجام بخشی از ماموریت ها وی به انگلیس باز می گردد و با وزیر ملاقات می کند. او نقاط قوت و ضعف مسلمانان را شناسایی کرده و در صدد است تا هم نقاط قوت را نابود کند و هم نقاظ ضف را توسعه بخشد.
یکی از مهم ترین بخش های کتاب، عملکرد بریتانیا و "همفر" برای شکل دهی و گسترش فرقه ی وهابی است که شروع به کار آن را در سال 1150 قمری به صورت رسمی اعلام داشتنذد. "خاطرات همفر" نه تنها استراتژی های پلید و جاسوسانه برای تفرقه افکنی میان مسلمانان را به تصویر می کشد، بلکه افشاگری های قابل توجهی را در این برگ از تاریخ به خواننده عرضه می کند.