«فرشته سیاه» مجموعه داستانی نوشتۀ آنتونیو تابوکی نویسندۀ مطرح ایتالیایی است. این مجموعه شامل شش داستان است. هر یک از این داستانها، قدرت داستانگویی، نثر جذاب و خلاقیت این نویسندۀ صاحب سبک را نشان میدهد. داستانها در ظاهر هیچ ارتباطی با هم ندارند اما نخی نامرئی آنها را به هم پیوند میدهد. نویسنده سنگینی فضای هر داستان را در ساختاری ویژه روایت میکند و در انتها ما به نام فرشته سیاه میرسیم که این داستانها را به هم مرتبط میکند. نویسنده میگوید، فرشتههای این کتاب برخلاف تصور همه پرهایی نرم و لطیف ندارند، برعکس موهایشان زبر و نامطبوع است. ناغافل سرو کلۀ آنها پیدا میشود و ناگهان غیبشان میزند. کارهایشان بیمنطق است و هیچ پشتیبانی ندارند.
داستان«سال نو» از داستانهای درخشان این مجموعه است. داستان در فرمی هزارتویی و در ۲۳ اپیزود روایت میشود. نویسنده با ۲۳ بار مکث و شروعی دوباره خواننده را در این هزارتو گیر میاندازد. تابوکی هم از امکانات دنیای کلاسیک بهره میبرد و هم داستانهایش شکلی مدرن دارند، او از تجربۀ دنیاها و تکنیکهای تازه هراسی به دل راه نمیدهد.
تابوکی در روایت داستانهایش از تکنیکهای سینمایی استفاده میکند. علاوه بر این او متاثر از آثار نقاشان بزرگی چون ونگوگ و ولاسکوئز، فضایی پرتعلیق و معماگون در داستانهایش خلق میکند.
تابوکی را میتوان در دستۀ نویسندگان متعهد قرار داد، هدف او فقط سرگرم کردن خواننده نیست، بلکه میکوشد که او را به تامل و تعمق وادارد. تابوکی معتقد است که شاید هنرمند و نویسنده نتوانند با اتکا به هنر خود باعث برکناری دیکتاتوری بشوند اما با پرتو افکندن بر تاریکی و مغاک، باعث میشوند مسیری که بر لبۀ مغاک میگذرد بهتر ببینیم.
مضمون مشترک داستانهای «فرشته سیاه» شر است. این شر برآمده از شرایطی هولناک چون جنگ، بیعدالتی، تنهایی یا حتی خاطرات ناخوشایند است. در چنین شرایطی شخصیتهای سرگشته به دنبال صداهایی از گذشته یا موجوداتی خیالی هستند تا تسلیخاطر آنها در این جهان تیره و تار باشند.
«صداهایی از جایی دیگر، شاید از ناکجا»، «شب، دریا، فاصله»، «عروسک پوشالی»، «آیا بال زدن پروانهای در نیویورک ممکن است توفانی در پکن به پا کند؟»، «آن ماهی قزلآلا که میان سنگها میجنبد، یاد زندگی تو میافتم» و «سال نو» عنوانهای شش داستان این مجموعه هستند.
«فرشته سیاه» مجموعه داستانی تکنیکی و مدرن است که فضای برخی از داستانهای آن سورئال است که میتواند برای علاقمندان به داستان کوتاه جذاب باشد.
کتاب فرشته سیاه