کتاب مروج الذهب و معادن الجوهر

علی بن حسین مسعودی (نام کامل: ابوالحسن علی بن الحسین المسعودی؛ حدود ۲۸۳ هجری / ۸۹۶ میلادی – ۳۴۶ هجری / ۹۵۷ میلادی) تاریخ‌نویس و جغرافی‌دان و دانشمند و جهان‌گرد عرب بود. نسب وی به عبدالله بن مسعود یکی از یاران برجستهٔ پیامبر اسلام می‌رسد. به گفته میکائیل کوپرسن، گرچه مسعودی در آثار به جای مانده‌اش مذهبش را اعلام ننموده‌است؛ ولی نحوه برخورد او با تاریخ صدر اسلام مخصوصاً خلافت علی ابن ابی طالب، و نیز عنوان بعضی از کتاب‌هایی از او که اکنون از میان رفته‌اند. اندک شکی در مورد شیعه بودن او باقی می‌گذارد. مانند تعداد دیگری از عالمان شیعه معاصر مسعودی، رویکرد او نسبت به فقه، مکتب «ظاهری» بوده‌است. البته، به نظر می‌رسد که وی حداقل مکتب یک فقیه شافعی را نیز درک کرده‌است. به گفته ابولقاسم پاینده، او شیعی مذهب بوده‌است. دانشنامه اسلام، امامیه بودن مسعودی را غیرقابل انکار می‌داند. در عین حال، مذهب فقهی او را به احتمال زیاد شافعی معرفی می‌کند. به گفته دانشنامه اسلام نویسندگان شیعه به اتفاق مسعودی را هم-مذهب خود می‌دانند. اما در میان نویسندگان سنّی برخی وی را سنّی معتزلی و برخی وی را شیعه می‌دانند. به گفته جان هیوود، مسعودی به همه مذاهب از جمله هندو، زرتشتی، یهودیت و مسیحیت علاقه نشان داده‌است ولی در نگارش تاریخ خود به صورت غیر نقادانه آنچه را می‌شنیده، نقل می‌کرده‌است.