کتاب «انقلاب فلسفی کانت»، اثری است از یرمیاهو یوول که بهعنوان راهنمایی ساده و روشن برای یکی از مهمترین و در عینحال مشکلترین آثار فلسفی تاریخ، یعنی «نقد عقل محض» کانت نوشته شده است. یوول کوشیده است تا خواننده با خوانش این کتاب، با ایدهها و استدلالهای اصلی «نقد عقل محض» آشنا شود، بهنحوی که بتواند پس از خواندن این کتاب به سراغ خود «نقل عقل محض» برود.
کتاب با مقدمهای آغاز میشود که زمینۀ تاریخی و فکری پروژۀ فلسفی کانت و همچنین هدف اصلی او، یعنی تعیین حدود و شرایط دانش و عقل بشری را توضیح میدهد. یوول در این مقدمه، تأثیرات جنبش روشنگری آلمان و فرانسه را بر کانت شرح میدهد؛ جنبشی فرهنگی که بر قدرت عقل تأکید داشت و اقتدار دین و سنت را به چالش میکشید. وی همچنین تأثیرات انقلاب علمی بهویژه اکتشافات نیوتن و کوپرنیک بر اندیشۀ کانت را توضیح میدهد؛ به این نحو که کانت میخواست همان دقت و وضوح علم تجربی را در فلسفه بهکارگیرد و تضاد ظاهری بین عقلگرایی و تجربهگرایی، دو مکتب فکری غالب در آن زمان را رفع کند.
پس از این کتاب، به خلاصهای از چهار بخش اصلی نقد میپردازد: حسیات استعلایی، تحلیل استعلایی، دیالکتیک استعلایی و نظریۀ استعلایی روش. در بخش اول، نظر کانت راجعبه ماهیت زمان و مکان بهعنوان عناصر پیشینی تجربه شرح میگردد. در بخش بعدی، یوول به مقولات محض فاهمه میپردازد و کارکرد آنها بر شکلگیری معرفت نظری را توضیح میدهد. در بخش «جدل استعلایی»، نظر کانت راجعبه سه مفهوم تنظیمی جهان، خدا و نفس تفسیر میشود. به این نحو که به عقیدۀ کانت این مفاهیم، کارکرد معرفتی وحدتبخشی دارند و نباید بهعنوان واقعیتی جدای از ما درنظر گرفته شوند. کانت نام این سه را مفاهیم «عقل محض» میگذارد. با اینکه بهطور کلی به بخش نظریۀ استعلایی روش آنچنان که باید پرداخته نشده است، اما یوول در کتاب خود اهمیتی همچون سایر بخشها برای این فصل از کتاب «نقد عقل محض» درنظر گرفته است و با بیانی ساده نیز این فصل را شرح و تلخیص کرده است. با این اوصاف میتوان گفت که این کتاب میتواند برای دانشجویان و علاقهمندانی که برای اولینبار قصد مواجهه با کانت، بهخصوص نظریات کانت در کتاب «نقد عقل محض» را دارند میتواند مفید واقع شود.
کتاب انقلاب فلسفی کانت