کتاب ایران از نگاه گوبینو

ناصح ناطق (زاده ۱۲۸۴ تبریز - درگذشته ۱۳۶۴ تهران)، نویسنده، مترجم، سیاست‌مدار و مهندس اهل ایران بود، او فرزند میرزا جواد ناطق و پدر هما ناطق بود. ناصح ناطق یکی از تکنوکرات‌های ایران بود که از او بسیاری از بناهای تاریخی و راه‌های موجود کشور به یادگار مانده است. او از جمع دانشجویان اعزامی دوره رضاشاه به فرنگ بود، همچنان مهدی بازرگان، غلامعلی فریور، یدالله سحابی، صفی اصفیا و دیگران. ناصح که از دل مبارزات مشروطه به عنوان یک آذربایجانی علاقه‌مند به ایران بیرون آمده بود همین حس و حال را به فرزندش هما داد. او در شش سالگی تحصیلات خود را آغاز کرد و در مدرسه‏‌ای درس خواند که اسمعیل امیرخیزی رئیس آن مدرسه بود. ناطق پس از اتمام تحصیلات ابتدائی و متوسطه در زادگاهش جهت ادامهٔ تحصیل به اروپا رفت و موفق به اخذ درجهٔ مهندسی در رشتهٔ راه و ساختمان شد. پس از بازگشت به ایران به استخدام وزارت راه و ترابری درآمد و مدت هشت سال مدیرکل ساختمان برنامه و بودجه بود و در ضمن، عضویت هیئت مدیره شرکت ساختمانی اتکو را، که ازکارهای مهم آن ساختمان سد کرج و سد سپیدرود بود، به عهده داشت. وی همچنین به زبان‌های آلمانی، انگلیسی، فرانسه و عربی مسلط بود. از تألیفات وی: "زندگی مانی و پیام او". از ترجمه‌های وی: "آدمک حصیری"، "جنایت سیلوستر بونارد" "شاهزاده خانم"، "آنژلیکا"، "ژانو و کولن"، "سپید و سیاه"، "میکرومیگاس". وی در راه‌سازی در ایران خدمات برجسته‌ای انجام داد و در احیاء ساختمان‌های قدیمی و نوسازی آن‌ها زحمات زیادی متحمل شد. مهندس ناطق گذشته از رشتهٔ تخصصی خود یک مترجم عالیمقام و ادیب پرمایه و فرهنگی پرتوان بود.