کتاب سته ضروریه و فصول اربعه
نویسنده:
امیر علی شیرنوایی
معرفی کتاب سته ضروریه و فصول اربعه
شماری افزون از پژوهشگرانی که زندگانی امیرعلی شیر نوایی، سیاست مدار و فرهنگ مرد پرآوازه روزگار تیموری را دستاویز تحقیقات خویش ساختهاند، به نادرست گمان آن داشته اندکه در میان آثار مکتوب فراوان او که برای تدوینشان از دو زبان فارسی و ترکی جغتایی بهره برمی گرفت، تنها یک قصیده فارسی وجود دارد. در دیوان فارسی نوایی که سال ها پیش در تهران منتشر شده است نیز تنها از یک قصیده به نام تحفه الافکار نشان می توان جست. اما حقیقت آن است که نوایی در درازنای عمر خویش دستکم ده قصیده به زبان فارسی سروده است. او این قصاید دهگانه را در دو مجموعه جداگانه با نام های سته ضروریه و فصول اربعه مدون داشته و چنانکه از نام آن ها هم بر می آید، یکی شان مشتمل بر شش قصیده و آن دیگری دربردارنده چهار قصیده است.
در کتاب پیش رو، هر دو مجموعه قصیده یادشده تصحیح و در یک مجلد به زیور طبع آراسته شده است. افزون بر این، به جهت آنکه درک شود امیرعلی شیر نوایی که بوده، چه کرده و چه آثار و تاثیراتی از خود به جای نهاده است نیز پیش از متن اصلی، پیشگفتاری به نسبت گزیده و کوتاه درباره شرح احوال او آمده است. به دیگر سخن، کتاب سته ضرورریه و فصول اربعه از یک سوی از انبان لفظ پربهای دری، درّی دگر را مکشوف و هویدا داشته و از دیگر سوی برای پویندگان پهنه ادب، جویندگان وادی تاریخ و رهنوردان عرصه نوایی پژوهی باریکه رهی دگر را مفتوح و گشاده داشته است.
در کتاب پیش رو، هر دو مجموعه قصیده یادشده تصحیح و در یک مجلد به زیور طبع آراسته شده است. افزون بر این، به جهت آنکه درک شود امیرعلی شیر نوایی که بوده، چه کرده و چه آثار و تاثیراتی از خود به جای نهاده است نیز پیش از متن اصلی، پیشگفتاری به نسبت گزیده و کوتاه درباره شرح احوال او آمده است. به دیگر سخن، کتاب سته ضرورریه و فصول اربعه از یک سوی از انبان لفظ پربهای دری، درّی دگر را مکشوف و هویدا داشته و از دیگر سوی برای پویندگان پهنه ادب، جویندگان وادی تاریخ و رهنوردان عرصه نوایی پژوهی باریکه رهی دگر را مفتوح و گشاده داشته است.
درباره امیر علی شیرنوایی
میرنظام‌الدین علی‌شیر نوائی (۸۴۴ ه.ق در هرات - ۹۰۶ ه.ق) شاعر، دانشمند و سیاستمدار برجسته روزگار فرمانروایی تیموریان و معاصر سلطان حسین بایقرا (۸۴۴ – ۹۱۱ ه.ق) بوده‌است. امیر علی‌شیر نوایی نام او علی‌شیر بن غیاث‌الدین کیچکنه بخشی یا کیچکینه بهادر و ملقب به «نظام‌الدین» است. او از نامدارترین سیاستمداران و فرهنگمردان روزگار فرمانروایی تیموریان به‌شمار می‌آید.
او مردی نیکوصفت و دانشمند و شاعر بوده اشعار بسیاری به دو زبان فارسی و جغتایی (ازبکی) دارد؛ به همین جهت مشهور به «ذواللسانین» بود. تخلص او در اشعار ترکی «نوایی» و در اشعار فارسی «فانی» است.
وی در سال ۸۴۴ ه.ق در هرات زاده شد و تحصیلات اولیهٔ خود را نزد پدرش کیچکینه بخشی، که از جمله امرای دربار تیموریان بود، کسب کرد و سپس برای ادامهٔ تحصیل به سمرقند رفت. علی‌شیر در خردسالی با سلطان حسین میرزا هم‌درس و هم‌مدرسه بود. نوایی از آن پس به منظور تحصیل معارف و کمالات خراسان و سمرقند و بسیاری از شهرهای دیگر را سیاحت کرد و در آن میان گرفتار فقر و فاقه‌ای سخت شد. با به سلطنت رسیدن سلطان حسین میرزا امیر علی‌شیر به‌حکم دوستی دیرینه به نزد او رفت و به گرمی از سوی وی مورد استقبال واقع گردید. آنچه روشن است او در این هنگام از جمله توانمندترین چهره‌های سیاسی دربار به شما می‌آمده‌است. از جمله مقام‌ها و مناصبی که از سوی سلطان حسین میرزا به امیر علی‌شیر واگذار گردید می‌توان به تصدی مقام مهرداری، امارت دیوان اعلی حکومت هرات و حکومت استرآباد. اشاره داشت. با وجود این، گفتنی است امیر علی‌شیر بیشتر مایل بود تنها ندیم و مشاور سلطان باشد و بدین سبب به تقریب از پذیرش مناصب سیاسی گریزان بود. امیر علی‌شیر سرانجام به سال ۹۰۶ در شهر هرات درگذشت.
او مردی نیکوصفت و دانشمند و شاعر بوده اشعار بسیاری به دو زبان فارسی و جغتایی (ازبکی) دارد؛ به همین جهت مشهور به «ذواللسانین» بود. تخلص او در اشعار ترکی «نوایی» و در اشعار فارسی «فانی» است.
وی در سال ۸۴۴ ه.ق در هرات زاده شد و تحصیلات اولیهٔ خود را نزد پدرش کیچکینه بخشی، که از جمله امرای دربار تیموریان بود، کسب کرد و سپس برای ادامهٔ تحصیل به سمرقند رفت. علی‌شیر در خردسالی با سلطان حسین میرزا هم‌درس و هم‌مدرسه بود. نوایی از آن پس به منظور تحصیل معارف و کمالات خراسان و سمرقند و بسیاری از شهرهای دیگر را سیاحت کرد و در آن میان گرفتار فقر و فاقه‌ای سخت شد. با به سلطنت رسیدن سلطان حسین میرزا امیر علی‌شیر به‌حکم دوستی دیرینه به نزد او رفت و به گرمی از سوی وی مورد استقبال واقع گردید. آنچه روشن است او در این هنگام از جمله توانمندترین چهره‌های سیاسی دربار به شما می‌آمده‌است. از جمله مقام‌ها و مناصبی که از سوی سلطان حسین میرزا به امیر علی‌شیر واگذار گردید می‌توان به تصدی مقام مهرداری، امارت دیوان اعلی حکومت هرات و حکومت استرآباد. اشاره داشت. با وجود این، گفتنی است امیر علی‌شیر بیشتر مایل بود تنها ندیم و مشاور سلطان باشد و بدین سبب به تقریب از پذیرش مناصب سیاسی گریزان بود. امیر علی‌شیر سرانجام به سال ۹۰۶ در شهر هرات درگذشت.
دسته بندی های کتاب سته ضروریه و فصول اربعه
محصولات مرتبط با کتاب سته ضروریه و فصول اربعه
اولین نفری باشید که نظر خود را درباره "کتاب سته ضروریه و فصول اربعه" ثبت می‌کند