کتاب باده عشق
نویسنده:
نصرالله پورجوادی
معرفی کتاب باده عشق
"باده عشق" کتابی است که در آن "پژوهشی در معنای باده در شعر عرفانی فارسی" توسط "نصرالله پورجوادی" صورت گرفته است. مفهوم و اصطلاح باده از مفاهیم و واژه‌های مهم ادبیات عرفانی در ایران است. در این پژوهش که "باده عشق" نام گرفته، ریشه این مفهوم در شعر عارفانه فارسی تجزیه و تحلیل شده است. "نصرالله پورجوادی" سعی کرده تا در این کتاب، دقیق‌ترین پاسخ‌های ممکن را برای سوالاتی که پیرامون واژه‌ی باده وجود دارد، ارائه کند. برای مثال او به این سوال پاسخ می‌دهد که از چه زمانی در ادبیات عرفانی ایران، اصطلاح می و باده و معادل‌های آن مانند خمر و شراب و مدام، برای نمایش عشق و محبت به کار رفته است؟ اگر باده به معنی عشق است، جام به چه معناست؟ ساقی، میکده، پیر می‌فروش و خرابات، هر کدام چه معنایی دارند و چندین سوال اساسی دیگر که "نصرالله پورجوادی" در "باده عشق" به آنها پاسخ داده است.
مولف ضمن ارزیابی این مسائل از منظر تاریخی، ابزاری را به مخاطب علاقه‌مند ارائه کرده است تا از مضامین و تفاسیر استعاری شعر صوفیانه و عاشقانه فارسی، بهره ببرد. کتاب در هشت بخش به نگارش درآمده است که هر بخش با عنوانی متفاوت ارائه شده است. "نصرالله پورجوادی" در این هشت قسمت، وارد شدن مفهوم عشق به صوفی‌گری و عرفان را بررسی می‌کند و سیر آن را از فلسفه به تصوف دنبال می‌کند. او از محبت و عشق سخن می‌گوید و معنای شراب را در دو بعد عرفانی و حقیقی‌اش زیر ذره‌بین میبرد. وی همچنین معناهای مجازی باده در شعر فارسی را نیز مورد توجه قرار می‌دهد و آن را در کنار سیر دگرگونی معنای عشق، بررسی می‌کند.
مولف ضمن ارزیابی این مسائل از منظر تاریخی، ابزاری را به مخاطب علاقه‌مند ارائه کرده است تا از مضامین و تفاسیر استعاری شعر صوفیانه و عاشقانه فارسی، بهره ببرد. کتاب در هشت بخش به نگارش درآمده است که هر بخش با عنوانی متفاوت ارائه شده است. "نصرالله پورجوادی" در این هشت قسمت، وارد شدن مفهوم عشق به صوفی‌گری و عرفان را بررسی می‌کند و سیر آن را از فلسفه به تصوف دنبال می‌کند. او از محبت و عشق سخن می‌گوید و معنای شراب را در دو بعد عرفانی و حقیقی‌اش زیر ذره‌بین میبرد. وی همچنین معناهای مجازی باده در شعر فارسی را نیز مورد توجه قرار می‌دهد و آن را در کنار سیر دگرگونی معنای عشق، بررسی می‌کند.
درباره نصرالله پورجوادی
نصرالله پورجوادی (زادهٔ ۲۷ تیر ۱۳۲۲ در تهران) فلسفه‌دان، استاد دانشگاه تهران، مصحح متون، نویسنده، و بنیانگذار و رئیس پیشین مرکز نشر دانشگاهی است. نصرالله پورجوادی، فرزند ماشاءالله، از خانواده‌ای اصالتاً تهرانی در تهران زاده شد. او پس از پایان دورهٔ دبیرستان برای ادامه تحصیل به ایالات متحده آمریکا رفت و کارشناسی خود را در رشتهٔ فلسفه از دانشگاه کالیفرنیا، سان‌فرانسیسکو دریافت کرد. پس از بازگشت به ایران، در سال ۱۳۴۶ به دانشکدهٔ ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران رفت و موفق به دریافت مدرک کارشناسی ارشد رشتهٔ فلسفه در سال ۱۳۵۱ و سپس دکترای فلسفه در سال ۱۳۵۷ از این دانشگاه شد.
دسته بندی های کتاب باده عشق
قسمت هایی از کتاب باده عشق
معنای "سکر" از نظر صوفیه، حالت خاصی بود که بر اثر محبت انسان نسبت به پروردگار پدید می آمد. به طور کلی، محبت یا عشق، چه در معنای عرفانی و چه غیرعرفانی، مراتب و درجاتی داشت که بعضی از صوفیه از قدیم آن ها را به مراتب و مراحل شرب و باده نوشی تشبیه می کردند. اولین مرحلۀ باده نوشی چشیدن باده است و پس از آن نوشیدن جام های باده یکی پس از دیگری تا جایی که شخص کاملا مست و از خود بی خود می گردد. همین تعابیر را صوفیانی که ارباب معانی خوانده می شدند برای بیان درجات محبت و حالات محب به کار بردند. اولین مرتبه را ذوق خواندند و مرتبۀ بعد را شرب و آخرین مرتبه را سکر و بی خودی. بنابراین سکر از نظر صوفیه حالی بود که از غلبۀ محبت انسان به حق تعالی پدید می آمد. کتاب حاضر کوششی است برای درک مضامین و تعبیرات استعاری زبان شعر صوفیانه عاشقانۀ پارسی که مباحث آن بدین قرار است: ورود عشق به تصوف و زبان شعر صوفیانه؛ محبت و عشق، از فلسفه به تصوف؛ عشق در شعر صوفیانه؛ معنای حقیقی و معنای عرفان شراب؛ پیدایش معنای مجازی باده در شعر پارسی؛ سیر تحولات معنای عشق (عشق حقیقی، عشق مجازی)؛ عشق مجازی و بادۀ الست؛ عشق کیهانی؛ و باده در عرفان.
مقالات مرتبط با کتاب باده عشق
آشنایی با انواع سبک های نگارش و شیوه استفاده از آن ها
ادامه مقالهمحصولات مرتبط با کتاب باده عشق
اولین نفری باشید که نظر خود را درباره "کتاب باده عشق" ثبت می‌کند