با وجود گنجینهای غنی از آثار کلاسیک که عمدتا به صورت شعر هستند، "نگاهی به ادبیات معاصر ایران" به پژوهش "احمد خاتمی" نشان میدهد که ادبیات مدرن ایران، کمتر از صد سال قدمت دارد. اگر آثار جمالزاده در ادبیات داستانی و نیما یوشیج در شعر را سرآغاز ادبیات معاصر و مدرن ایران بدانیم، دو عامل تأثیرگذار در توسعه آن را می توان تشخیص داد. اولا آشنایی و تعامل با آخرین جریانهای فکری و دستاوردهای ادبی غرب و دوم، فضای باز سیاسی در داخل کشور که فضای مناسبی را برای تبادل نظر و انتشار دیدگاههای جدید ایجاد نمود.
انقلاب مشروطه ایران که منجر به ایجاد مجلس و انتشار روزنامهها، مجلات و نشریات متعدد شد، زمینه مناسبی را برای رشد نسل اول نویسندگان معاصر ایران فراهم کرد. تقریبا در همان زمان، بازگشت اولین فارغالتحصیلان ایران از دانشگاههای اروپایی که از طریق بودجه دولتی امکانپذیر شده بود، موج جدیدی از مدرنسازی همراه با ترجمههای ادبیات و فلسفه غرب را به همراه داشت.
از زمانی که صادق هدایت دو داستان کوتاه خود را به زبان فرانسه نوشت، نویسندگان ایرانی در آرزوی مخاطبان بیشتر و جهانی فراتر از محدودیتهای زبان بودهاند. موجهای بزرگ مهاجرت به خارج از ایران در چند دههی اخیر و ارتباط نزدیکتر با محافل فرهنگی خارج از کشور، باعث شده است که ادبیات معاصر ایران و ترجمه آن به زبانهای اروپایی بیشتر مورد توجه قرار گیرد.
"احمد خاتمی" در اثر پیش رو، "نگاهی به ادبیات معاصر ایران" داشته و با تقسیم آن به هفت دورهی اصلی و تعیینکننده، ادبیات معاصر را از دو منظر شعر و داستان، طی 90 سال از آغاز قرن چهارده شمسی تا سال 1390 مورد بررسی قرار میدهد.
کتاب نگاهی به ادبیات معاصر ایران