در باب نظریه و تاریخ و نظریه پذیری تاریخ، مجادلات و مباحث متفاوتی میان علمای تاریخ و علوم اجتماعی وجود داشته و دارد. این مسئله ناشی از زاویه ی نگاه، نگرش های مصداقی یا کلیت پذیر و قاعده پذیری یا قاعده ناپذیری تاریخ است. از این رو، ورود به طرح چنین بحثی در قالب کتاب و مقاله، نیازمند دیدی وسیع و عمیق است. شاید از این روست که در موضوع نظریه و تاریخ، کمتر به فارسی، کتابی تألیف یا ترجمه شده است.
به همین جهت، پرداختن به چنین موضوعاتی، آن هم از زوایای مختلف، مفید خواهد بود. از این رو، انتشار کتاب «تاریخ؛ بررسی نظریه هایی درباره ی تاریخ» آن هم به قلم یکی از اساتید نام آشنای باستان شناسی را می بایست گامی مثبت در این راستا در نظر داشت.
ویر گوردون چایلد برای محققین تاریخ در ایران نامی آشناست. «انسان خود را می سازد»، «منظور اجتماعی»، «سیر تاریخ»، «درآمدی کوتاه بر باستان شناسی» و «جامعه و دانش» از جمله کتاب هایی است که از وی در ایران منتشر شده است. چایلد معتقد است: «کار تاریخ دان، نمایاندن نظم تاریخی در فرآیند تاریخ است.» در این راستا، او هدف کتاب خود را این چنین معرفی می کند:
«هدفمان این است که تا اندازه ای با بررسی نظریه های گوناگون نظم تاریخی، نشان دهیم که خواننده واقعا باید منتظر مشاهده ی کدام نظم در تاریخ باشد و مطالعه ی تاریخ متضمن چه فایده ای می تواند بود.»
کتاب تاریخ
لاهیتا
ویر گوردون چایلد
