با توجه به عکس‌ها و اسناد باقیمانده از دوران قاجار، از میان اروپائیانی که در سال‌های نخست رواج عکاسی در ایران، حضور و تاثیر قابل توجهی داشته‌اند، ایتالیایی‌ها که بیش‌تر در مشاغل نظامی و تدریس فنون آن در دارالفنون فعالیت می‌کردند، از برخی نظرها شایسته بررسی و جایگاه ویژه‌ای است. این موضوع، تا وقتی اهمیت بیش‌تری پیدا می‌کند که بدانیم برخی از فعالیت‌های مربوط به عکاسی که این معلمان و افسران نظامی انجام داده‌اند به عنوان نخستین حرکت‌ها در تاریخ عکاسی ایران شناخته شده و نام و شرح برخی از کارهای این پیشروان، در منابع نوشتاری رسمی و غیر رسمی مربوط به دوران ناصرالدین شاه نیز نوشته شده است. دلیل اصلی حضور ایتالیایی‌ها در ایران نیز برخاسته از اندیشه‌ی دقیق و مصلحت‌اندیشانه‌ی امیرکبیر بود. در این کتاب نگارنده فعالیت‌های مربوط به عکاسی ایتالیایی‌ها در ایران، در فاصله‌ی زمانی سال‌های 1862-1853 م/ 1279-1270 ق را بر اساس منابع نوشتاری و اسناد و آلبوم‌های باقیمانده از دوران قاجار، به ویژه آلبوم خانه‌ی سلطنتی کاخ گلستان در تهران که بزرگ‌ترین مجموعه عکس‌های مربوط به زندگی در ایران قرن نوزدهم را در خود جای داده است، بررسی کرده و طی آن چهار عکاس ایتالیایی را معرفی می‌کند که عبارت‌اند از: فوکه‌تی، لوییجی پشه، آنتونیو جیالنوزی، و لوییجی مونتابونه. ترتیب معرفی این افراد بر پایه‌ی سابقه‌ی شروع کار آنان در زمینه‌ی عکاسی در ایران است. مقاله‌ای از نگارنده به زبان انگلیسی در زمینه‌ی معرفی چهار عکاس ایتالیایی و شرح فعالیت‌های آن‌ها پایان‌بخش کتاب است.
کتاب ایتالیایی ها و عکاسی در ایران
قو
محمدرضا طهماسب پور
