کتاب انسان ذهن است و دیگر هیچ

خود آشکار بینی نسبت به خجالتی بودن می تواند اینجا در مقام من عرض اندام کند. در واقع، تجربه کننده ای هست، تجربه ای هست که پیش تر از آن ایده ای در ذهن تجربه کننده وجود دارد و تجربه شونده ای نیز در میان است. اینجا سوژه، ابژه را از خود جدا می بیند. درصورتی که هر دو می توانند یکی باشند. ولی سوژه دوست دارد که این را دوتا ببیند. بهتر است پرسیده شود که چرا ذهن، به رغم این آگاهی، همچنان میان سوژه و ابژه جدایی می بیند. این بازی است که هر لحظه تکرار می شود. ذهن اسیر عادت و گذشته و خاطره و آرمان و آرزو و ترس و اضطراب و عقب نشینی و پیشروی و درجا زدن و واهمه داشتن و نظایر این هاست. این روند روزمره ذهن شرطی است که انسان پسیکولوژیک با آن سروکار دارد. در عبارت: اینجا خانه من است، این ها کتاب های من هستند، نسبتی مالکانه میان اشیای مادی و من (می تواند اینجا من فیزیکی باشد که از آن بهره مند می شود) برقرار می شود. در این عبارت، من یک پدیده مجازی است که برای برقرار شدن نسبتی میان خانه و فیزیک در میانه آشکار می گردد. درواقع، گاهی من همان فیزیک است. در عبارت من درخت را می بینم، در واقع من جای چشم قرار گرفته است. چشم است که درختی در آن منعکس شده است؛ و ذهن، به وکالت چشم ذهن خود را مالک چشم می بیند، این را به خود نسبت می دهد. ذهن گاهی همچون وسیله منفعل و مواد خام عمل می کند و گاهی به عنوان مدعی ظاهر می شود. در عبارت، من انتقام خون برادرم را می گیرم. اینجا من کیست و چیست؟ در اینجا من یک عنصر مادی است که خود را با شخص دیگری که مفهوم برادر به آن اطلاق می شود، هم هویت کرده است. ابتدا مفهوم برادر و همخون بودن وجود دارد. بعد، مرکزی در ذهن هست که این را به سابقه می فهمد. بعد هم هویتی میان این دو مفهوم وجود دارد. بعد تصمیم و اراده انتقام به وجود می آید؛ که همه این ها واکنش فکر شرطی است. صحنه هم ذهن انسان پسیکولوژیک است. این ذهن بازی خورده، میان خود اصیل با وجود اصیل که خالی از مفاهیم ارزشی و قراردادی است و دیگری فرق می گذارد و بر اثر تلقین و عادت، وابستگی ایجاد می کند و از اینجا خطا رفتن ذهن آغاز می شود. انتقام گرفتن هم مفهومی است که ذهن از قبل با آن آشنایی دارد. پس دست به کار می شود. به خاطر یک مفهوم سازی ذهنی که القایی است، قتلی اتفاقی می افتد.