«مکاتب روانشناسی» کتابی است به کوشش حمیدرضا بلوچ، که خلاصه‌ای از زندگی، تفکرات و نظریات بزرگترین روانشناسان جهان را از ابتدای شکل گیری این علم تا کنون گردآورده‌است. هدف از تدوین این اثر، آشنایی علاقه‌مندان با نظریات این شخصیت‌های برجسته است که هرکدام به‌نوبه خود تأثیری عمیق و پایدار در این حیطه گذاشته‌اند. در بخشی از این اثر درباره «کارل گوستاو یونگ» چنین می‌خوانید: ناخودآگاه جمعی، اسرارآمیزترین و مهم‌ترین مفهومی بود که یونگ ارائه داد. او معتقد بود ناخودآگاه جمعی قدرتمندترین عنصر شخصیت است که مخزن تجربیات اندوخته‌شده‌ی انسان‌ها در طول سال‌ها تکامل است که انسان‌ها آن را به ارث می‌برند و یونگ نام کهن‌الگو بر آن‌ها نهاد. بنابراین، از نظر او ذهن انسان در هنگام تولد خالی نیست، بلکه تجربیات نسل‌های گذشته در آن ذخیره شده‌اند. برای مثال هر کودک دارای یک کهن‌الگوی مادر است که حاصل تجربیات انباشته‌شده‌ی نسل‌های گذشته است و کودک این مفهوم کلی را به ویژگی‌های مادر واقعی خود می‌افزاید. این کهن‌الگو نه فقط بر دیدگاه کودک نسبت به مادرش، بلکه به نحوه‌ی پاسخ هیجانی‌اش بر او تأثیر می‌گذارد. کهن‌الگوها در قالب اسطوره‌ها و داستان‌های خیالی و همچنین در خواب‌ها ظاهر می‌شوند. در اسطوره‌شناسی به کهن‌الگوها «درون‌مایه» و در مردم‌شناسی به آن‌ها «بازنمایی جمعی» می‌گویند. کهن‌الگوها فقط در مردم‌شناسی مورد استفاده قرار نمی‌گیرند، بلکه بدون این‌که خودمان بدانیم به روابط روزمره‌ی ما نیز شکل می‌دهند.
کتاب مکاتب روان شناسی
پندار تابان
حمیدرضا بلوچ
