کتاب اقلیم داستان

در این کتاب برای نخستین بار پنج حوزه اقلیمی نویسی در کشور را به این شرح مشخص کردم: «حوزه اقلیمی نویسی جنوب»، «حوزه اقلیمی نویسی شمال»، «حوزه اقلیمی نویسی خراسان»، «حوزه اقلیمی نویسی کرمانشاه» و «حوزه اقلیمی نویسی آذربایجان». البته گستره پژوهشی من تا سال 57 را دربر می‌گیرد. در حوزه «خراسان» ما چهره قدرتمندی چون محمود دولت آبادی را داریم.
در حوزه اقلیمی نویسی جنوب یکی از مهم‌ترین نویسندگان احمد محمود است. البته در این کتاب بازهم برای نخستین بار من اقلیمی نویسی جنوب را به سه بخش تقسیم کردم: «صنعتی و کارگری»، «داستان‌های دریایی» و «داستان‌های روستایی». حوزه اقلیمی نویسی جنوب در بخش روستایی نیز با خود به سه بخش ریزتر «حوزه خوزستان»، «حوزه فارس و کرمان» و «حوزه مناطق سواحل خلیج فارس» تقسیم شده‌اند. ناصر تقوایی، سینماگر و داستان‌نویس معاصر ایران مجموعه داستان‌هایش در حوزه «صنعتی و کارگری» جریان اقلیمی نویسی جنوب دسته بندی می‌شود.
غلامحسین ساعدی با رمان «توپ» و مجموعه داستان «عزاداران بیل» در حوزه اقلیمی نویسی «آذربایجان» قرار می‌گیرد. با این اوصاف اما مجموعه داستان «ترس و لرز» او در حوزه اقلیمی نویسی «جنوب» طبقه بندی می‌شود. به عبارتی من در این کتاب بیشتر به حال و هوای خود داستان‌ها توجه کردم تا تعلقات جغرافیایی نویسنده. به عنوان مثال نادر ابراهیمی که خود اهل تهران و زاده تهران است اما فضای برخی داستان‌هایش در شمال و قوم ترکمن می‌گذرد. همچنین حسین دولت‌آبادی، برادر محمود دولت آبادی، که زاده خراسان است رمان «کبودان»ش در زمره داستان‌های صنعتی و کارگری اقلیمی نویسی حوزه جنوب قرار می‌گیرد.