کتاب «مزدک: بررسی افکار، عقاید و نقش او در تاریخ ایران» نوشتهی مجموعهای از نویسندگان، اثری جامع درباره مزدک، یکی از برجستهترین چهرههای فکری-اجتماعی ایران باستان است. این کتاب شامل ۵ نوشته از تاریخپژوهان در این حوزه است که با واکاوی شخصیت مزدک میکوشند، پرده از واقعیت تاثیرات اندیشههای مزدک بر جامعهی ایران بردارند.
نویسندگان با رویکردی علمی و تحلیلی، به بررسی آرا و اندیشههای مزدک در حوزههای مختلف از جمله الهیات، اخلاق، سیاست و اقتصاد میپردازنند. و ضمن معرفی مختصری از زندگی و زمانه مزدک، در کنار آن، با استناد به منابع تاریخی، سعی دارند اندیشههای اصلاحطلبانه جنبش مزدک را در پرتو شرایط سیاسی-اجتماعی عصر ساسانی تحلیل کنند. از آنجاییکه، جنبش مزدک یکی از جنبشهای مهم اجتماعی-مذهبی در تاریخ ایران باستان بهشمار میرود، و مزدک با الهام از آموزههای زرتشت، مانی و مسیحیت، آئین و عقایدی را مبنی بر برابری همهی انسانها، برادری، اشتراک مال، رستگاری جمعی و نفی طبقات اجتماعی مطرح کرد. و این آموزههای برابریخواهانه و اشتراکی، موجبات گرایش تودههای مردم طبقات پایین و بردگان به جنبش مزدک را فراهم آورد، گروه نویسندگان، با دقت بر همین تاثیرات، ایران آن زمان و بعد او را از منظر اقتصادی و اجتماعی تحلیل میکنند، همچنین به بررسی تاریخی و مادی مزدک نیز پرداخته می شود، و ریشههای شکلگیری اندیشههای مزدک مشخص میشود.
از ویژگیهای مثبت این اثر، روایتی جامع و منسجم از زندگینامه، آموزهها و نهضت مزدک است که به خواننده اجازه میدهد تصویر روشنتری از این چهره و جنبش مهم تاریخی به دست آورد. همچنین نگارش روان و جذاب نویسندگان، کتاب را برای مخاطب عام نیز خواندنی ساخته است.
در مجموع، این اثر ارزشمند تحقیقی، منبع معتبر و قابل استنادی برای دانشجویان، محققان و علاقهمندان به تاریخ اندیشه و ایران باستان به شمار میآید.
کتاب مزدک