چکیده: نصیریه، فرقۀ غالی منسوب به محمد بن نصیر نمیری، در سدۀ سوم در عراق ظهور کرد. حسین بن حمدان خصیبی در سدۀ چهارم بیشترین نقش را در ترویج این کیش سرّی در شام داشته، و بیشترین حجم روایات نصیری را تولید کرده است. امروزه آثار کهن بسیاری از این فرقه بر جا مانده است که با شواهد تاریخی بسیاری اصالت‌سنجی شده‌اند؛ از جمله اصالت بسیاری از آثار خصیبی و شاگردانش تأیید شده و انتساب آثار به ابن‌نصیر و اسناد نصیریان به او رد شده است. آثار نویافتۀ نصیریه درستی بسیاری از داده‌های منابع اسلامی دربارۀ عقاید و تاریخ غالیان زمان امامان شیعه (ع) را نشان می‌دهند. این آثار، به‌صورت بسیار گسترده عقاید غالیان، مانند خداانگاری اوصیا (ع)، تناسخ، بابیت و اباحی‌گری را تبیین و از آن دفاع کرده‌اند. نصیریه در سدۀ اخیر بیشتر با عنوان «علویان سوریه» شناخته می‌شوند. با این حال، بیشتر جامعۀ علوی اطلاع چندانی از اسرار نصیری ندارند، و در میان علویان معاصر گرایش به امامیه رو به رشد است.
کتاب نصیریه
ادیان و مذاهب