کتاب «فلسفه علوماجتماعی» با زیر عنوان «بهسوی پراگماتیسم» نوشتۀ پاتریک برت، در جهت بررسی دیدگاههای اساسی در فلسفۀ علوم اجتماعی را نوشتهشده است. برت به بررسی انتقادی آثار متفکران مهمی مانند امیل دورکیم، ماکس وبر، کارل پوپر و دیگران از دریچۀ پراگماتیسم میپردازد.
برت کتاب را با کاوش در طبیعتگرایی دورکیم آغاز میکند و درمورد رابطۀ پیچیدۀ طبیعتگرایی دورکیم با پوزیتیویسم و همچنین رویکرد روششناختی دورکیم به جامعهشناسی، شروع میکند. برت سپس به روش تفسیری وبر میپردازد و مفهوم او از انواع ایدهآل و اشکال مختلف کنش اجتماعی را مورد بحث قرار میدهد. بحث در مورد نظریۀ ابطالگرایی کارل پوپر در ادامۀ کتاب میآید و دیدگاههای او در مورد تحقیق علمی و مناقشات پیرامون نظریههایش مورد شرح و تفسیر قرار گرفته است.
همچنین برت در این کتاب به عمق نظریۀ واقعگرایی انتقادی پرداخته است و آن را بهعنوان جنبشی کرده که بر واقعیت ساختارهای اجتماعی و قدرتهای علّی آنها تأکید دارد. نویسنده با بررسی سهم واقعگرایی انتقادی را در نظریات اجتماعی و کاربردهای عملی آن در تحقیقات تجربی، این نظریه را توضیح میدهد. تشریح و توضیح نظریۀ واقعگرایی انتقادی مبتنیبر آراء متفکران مکتب فرانکفورت و همچنین یورگن هابرماس است.
کتاب سپس به نئوپراگماتیسم ریچارد رورتی، فیلسوف آمریکایی، میپردازد و نقدهای او بر مفاهیم سنتی روش علمی و استدلالهای او در جهت ارائۀ رویکردی کثرتگرا و دموکراتیکتر به تولید علم را توضیح میدهد. فلسفۀ پراگماتیستی علوم اجتماعی خود، در فصل آخر کتاب توصیف و تبیین گردیده است، جایی که او از رویکردی انعطافپذیر و تجربی برای تحقیقات اجتماعی که پیچیدگی و تنوع پدیدههای اجتماعی را تصدیق میکند، دفاع میکند.
بهطور کلی «فلسفه علوم اجتماعی: به سوی پراگماتیسم»، با سبک نوشتاری روشن و جذابش، نظریات پیچیده و متنوع درباب علوم اجتماعی را برای دانشجویان و علاقهمندان قابل درک کرده و در عین حال تعهد علمی را حفظ میکند.
کتاب فلسفه علوم اجتماعی