«بهشت و دوزخ در باور بابلیان باستان» نوشته آلفرد ارمیا، یکی از آثار مهم در مطالعات خاور نزدیک باستان است. در این کتاب، ارمیا به بررسی باورهای اساطیری و مذهبی بابلیها در خصوص زندگی پس از مرگ، بهویژه مفاهیم دوگانه بهشت و جهنم میپردازد. او به عنوان آشورشناس و الهیدان برجسته آلمانی، مفاهیم مرتبط با زندگی پس از مرگ در کیهانشناسی بابلی را تحلیل کرده و نشان میدهد که چگونه این باورها بر فرهنگهای بعدی و الهیات ادیان ابراهیمی تأثیر گذاشتهاند.
کتاب ارمیا به درک بابلیها از جهان چندلایهای اشاره میکند که به سه قسمت اصلی تقسیم میشد: آسمان، زمین و دنیای زیرین. آسمان بهعنوان قلمرو خدایان و مخصوصا خدای بزرگ، آنو، شناخته میشد. در مقابل، دنیای زیرین که «کور» نام داشت، محل تاریک و غمانگیز ارواح مردگان بود. این دنیای زیرین تحت کنترل الهه ارشکیگال بود و برخلاف ادیان ابراهیمی، بابلیها جایی برای پاداش صالحان در جهان پس از مرگ در نظر نمیگرفتند. بهشت در اندیشه بابلی بیشتر به عنوان محل سکونت خدایان تلقی میشد تا ارواح انسانها. ارمیا نشان میدهد که بابلیها به جای بهشت، بیشتر تمرکز خود را بر دنیای اموات گذاشته بودند. برای آنها، این جهان پس از مرگ مکان تیره و تاریکی بود که روح همه انسانها بدون توجه به اعمالشان در زندگی به آن فرود میآمد. ارمیا در این بخش توضیح میدهد که بهشت در کیهانشناسی بابلی ساختاری سلسلهمراتبی داشت که توسط پانتئونی از خدایان اداره میشد. خدای آنو در رأس این پادشاهی قرار داشت و خدایانی مانند مردوک و ایشتار در این قلمرو به انجام وظایف خود میپرداختند. برخلاف ادیان توحیدی که بهشت را پاداش صالحان میدانند، در باور بابلیها بهشت مکان خاصی برای ارواح انسانها نبود و عمدتا به خدایان تعلق داشت. دنیای زیرین، یا جهنم، نقش بسیار پررنگتری در باورهای بابلیها داشت. این دنیای زیرین محلی برای ارواح مردگان بود که در آن به صورت شبحوار و بدون جسم وجود داشتند. این مکان نه پاداشدهنده و نه مجازاتکننده به معنای اخلاقی بود، بلکه تنها سرنوشتی اجتنابناپذیر برای تمامی انسانها به شمار میآمد. ارمیا اشاره میکند که در اواخر دوره بابلی، تمایزاتی در دنیای زیرین مطرح شد که نشان میداد ممکن است برخی از ارواح گناهکار به مجازاتهای بیشتری دچار شوند. یکی از مهمترین بخشهای کتاب، بررسی تأثیر ایدههای بابلی بر فرهنگهای بعدی و ادیان ابراهیمی است. جرمیاس توضیح میدهد که کیهانشناسی دقیق بابلیها و اعتقادات اخلاقی آنها بر توسعهی جهانبینی یهودیت، مسیحیت و اسلام تأثیر گذاشته است. مفاهیم قضاوت نهایی، پاداش و کیفر در زندگی پس از مرگ، از جمله مفاهیمی هستند که از اندیشه بابلیها به ادیان غربی منتقل شدهاند.
کتاب «بهشت و دوزخ در باور بابلیان باستان» نوشته آلفرد ارمیا، تحلیلی عمیق و جامع از باورهای بابلیها درباره زندگی پس از مرگ ارائه میدهد. این اثر با ارائه بینشی دقیق از ساختارهای مذهبی و کیهانشناسی بابلی، درک بهتری از این تمدن باستانی و تأثیرات ماندگار آن بر تفکر دینی غربی به دست میدهد. همچنان این کتاب بهعنوان مرجع کلیدی برای علاقهمندان به تاریخ دین و اساطیر باستانی، از جمله ادیان ابراهیمی، شناخته میشود.
کتاب بهشت و دوزخ در باور بابلیان باستان