کتاب «صفات الهی» نوشتهی تی. جی. ماوسون، اثری دربارۀ ویژگیهای و صفات خدا بهعنوان کاملترین موجود قابل تصور است. به عبارت دیگر، این کتاب به صفات اصلی خدا مانند تشخص، تعالی، دوام، حضور، علم مطلق، قدرت مطلق، خیریت مطلق، وحدت، بساطت و واجبیت میپردازد. ماوسون هر صفت را به تفصیل مورد بحث قرار داده و بررسی دقیقی از نحوهی آمیختگی این صفات با مفهوم یک موجود کامل و سازگاری این صفات با یکدیگر، ارائه میدهد. نکتۀ قابل توجه دربارۀ این کتاب این است که ضمن حفظ رویکرد و نگاه معاصر، کماکان در چارچوب سنتی الهیات و فلسفه به بررسی صفات الهی میپردازد و بدین طریق رویکردی تاریخمحور را حفظ کرده است.
یکی از بحثهای کلیدی ارائه شده در کتاب، ترجح برداشت و فهم فرازمانی (بیزمانی) از خدا بر تصور زمانگرایانه است. دیدگاه فرازمانی معتقد است که خدا خارج از زمان وجود دارد و تغییرناپذیر است، درحالیکه دیدگاه زمانگرایانه خدا را موجود در زمان و قادر به تغییر میداند. ماوسون استدلال میکند که خدای فرازمان با مفهوم موجود کامل که توسط الهیات تعریف میشود، هماهنگتر است. با اینحال، ماوسون همچنین تصدیق میکند که اگر خدای موجود در زمان نیز وجود داشته باشد، این موجود همچنان «به اندازۀ کافی کامل» خواهد بود تا بهعنوان خدای خداباوران شناخته شود.
این کتاب همچنین به پیامدهای عملی این صفات برای مومنان میپردازد. ماوسون در این راستا، خوانندگان را تشویق میکند تا درمورد اعتقادات خود و ویژگیهایی که به خدا نسبت میدهند تأمل کنند و به درک عمیقتری از ایمان و زیربنای فلسفی آن برسند. از طرف دیگر، این کتاب هم علمی و هم قابل فهم برای عموم است، به نحوی که برای دانشجویان فلسفه و الهیات مدخلی بسیار مناسب و برای علاقهمندان به مباحث فلسفۀ دین به یک کتاب ارزشمند محسوب میشود.
در نتیجه، کتاب «صفات الهی» به قلم تی. جی. ماوسون، اثری قابل توجه در حوزۀ فلسفۀ دین به حساب میآید که به یکی از پرمناقشهترین مباحث در این حوزه پرداخته است و در عین روان بودن از بار فلسفی و علمی عمیق این بحث نکاسته است و به همین دلیل یکی از بهترین مدخلهای موجود برای ورود به فلسفۀ دین و به خصوص موضوع صفات الهی میباشد.
کتاب صفات الهی