کتاب «پاتریس لومومبا: رهبر گمشده آفریقا» نوشته لئو زیلیگ یک بیوگرافی جامعی است که به زندگی پاتریس لوموبا پرداخته است. لومومبا، متولد 1925، یکی از تأثیرگذارترین افراد در جنبش استقلال آفریقا و اولین نخست وزیر جمهوری دموکراتیک کنگو (DRC) بود. زندگی و مرگ نابهنگام او در سال 1961 اثری پاک‌نشدنی در تاریخ آفریقا و مبارزه جهانی علیه امپریالیسم بر جای گذاشته است. دوران ابتدایی زندگی لومومبا نشان از علاقۀ او به یادگیری دارد. با وجود فرصت‌های محدود آموزشی، او موفق شد خودش خود را آموزش داده و پس از آن نیز در جنبش ملی کنگو شرکت کند. فصاحت و جذابیت او به سرعت او را به یک رهبر تبدیل کرد. این کتاب شرح مفصلی از نقش لومومبا در مبارزه برای استقلال کنگو از حاکمیت استعماری بلژیک ارائه می دهد. زیلیگ به بررسی چشم‌انداز سیاسی آن زمان می‌پردازد که شامل مذاکرات مداوم، مانورهای سیاسی و سرانجام اعلام استقلال در 30 ژوئن 1960 است. سخنرانی لومومبا در این روز، که در آن جنایات استعمارگران را محکوم کرد، نقطه کانونی در روایت این کتاب است که نشان‌دهنده شجاعت و تعهد تسلیم‌ناپذیر او به آرمان آزادی مردمانش است. با این حال دوران تصدی لومومبا به عنوان نخست وزیر با چالش‌هایی همراه بود. زیلیگ فشارهای داخلی و خارجی را که لومومبا با آن مواجه بود بررسی می‌کند، از جمله تقسیمات قومی در کنگو، جدایی استان غنی از مواد معدنی کاتانگا و بالاگرفتن جنگ سرد که باعث شده بود ایالات متحده و اتحاد جماهیر شوروی برای نفوذ در آفریقا با هم رقابت کنند. در نهایت، کتاب به وقایع منجر به ترور لومومبا در ژانویه 1961 می پردازد. زیلیگ شرح دقیقی از توطئه مقامات بلژیکی، سیا و رقبای محلی که منجر به دستگیری و اعدام لومومبا شد، ارائه می‌دهد. این بخش قلمی دردناک روایت شده است. نویسنده در صدد است تا نشان دهد قدرت‌های استعماری و متحدان آن‌ها برای سرکوب رهبران آفریقایی که دست سلطه آن‌ها را کوتاه کرده بودند، تا چه حد وحشیانه عمل می‌کنند.
کتاب پاتریس لومومبا (رهبر گمشده آفریقا)
