کتاب تنبیه الغافلین
نویسنده:
ابولیث سمرقندی
3.2
از
1
رأی
زودترین زمان ارسال:
2 بهمن
٪15
1275000
معرفی کتاب تنبیه الغافلین
تنبیه‌الغافلین، مشهورترین تالیفات ابولیث سمرقندی است، کتابی به زبان عربی در نودوچهار باب، و مشتمل‌بر مباحثی در زهد و اخلاق و عقاید، و مسائل و مطالبی همچون اخلاص، مرگ و عذاب قبر، صفت بهشت و دوزخ، احسان، حیا، ورع، اذان و اقامه و... گویی نویسنده کوشیده است تا همه‌ی مسائل مذهبی و اخلاقی یک مسلمان حنفی زمان خویش را بررسی کند.
ظاهرا ابولیث نخستین کسی بوده است که کتابی با عنوان تنبیه‌الغافلین نوشته است. این نام پس از سمرقندی مطلوب صنف واعظان و فقیهان قرار گرفت، و در طول هزار سال از سده‌ی چهارم تا سده‌ی چهاردهم، کتاب‌های بسیاری با عنوان تنبیه‌الغافلین در جهان اسلام، به زبان‌های فارسی، عربی و ترکی نوشته شده است.
محتویات و مباحث این کتاب یکسره بر آیات وحی و احادیث نبوی، و سخنان صحابه و تابعین و زهاد و صوفیان ابتنا دارد. احادیث کتاب، تماما مستند است، گرچه که مترجم در ترجمه‌اش، برخی از آن‌ها را خلاصه و کوتاه کرده است.
متن پیش رو، ترجمه‌ای کهن (متعلق به اواخر قرن پنجم و اوایل قرن ششم) از تنبیه‌الغافلین سمرقندی است. این ترجمه از دو جهت، ارزش و اهمیت دارد؛ نخست اینکه ترجمه و گزارش یکی از تالیفات مهم در حوزه‌ی زهد و اخلاق و نیز مهم‌ترین و مشهورترین کتب ابولیث سمرقندی است. این نکته را نباید از نظر دور داشت که تنبیه‌الغافلین در طول قرون متمادی در اقطار جهان اسلام، نام و آوازه‌ای بلند و جایگاهی رفیع داشته است.
جهت دیگر ارزشمندی و اعتبار این ترجمه، ساحت زبانی و ادبی آن است. چنان که در مقدمه‌ی مفصل مصحح آمده است این ترجمه به لحاظ واژگان، تعابیر، و برخی ویژگی‌های سبکی و زبانی، متنی مهم و شایسته‌ی توجه است.
ظاهرا ابولیث نخستین کسی بوده است که کتابی با عنوان تنبیه‌الغافلین نوشته است. این نام پس از سمرقندی مطلوب صنف واعظان و فقیهان قرار گرفت، و در طول هزار سال از سده‌ی چهارم تا سده‌ی چهاردهم، کتاب‌های بسیاری با عنوان تنبیه‌الغافلین در جهان اسلام، به زبان‌های فارسی، عربی و ترکی نوشته شده است.
محتویات و مباحث این کتاب یکسره بر آیات وحی و احادیث نبوی، و سخنان صحابه و تابعین و زهاد و صوفیان ابتنا دارد. احادیث کتاب، تماما مستند است، گرچه که مترجم در ترجمه‌اش، برخی از آن‌ها را خلاصه و کوتاه کرده است.
متن پیش رو، ترجمه‌ای کهن (متعلق به اواخر قرن پنجم و اوایل قرن ششم) از تنبیه‌الغافلین سمرقندی است. این ترجمه از دو جهت، ارزش و اهمیت دارد؛ نخست اینکه ترجمه و گزارش یکی از تالیفات مهم در حوزه‌ی زهد و اخلاق و نیز مهم‌ترین و مشهورترین کتب ابولیث سمرقندی است. این نکته را نباید از نظر دور داشت که تنبیه‌الغافلین در طول قرون متمادی در اقطار جهان اسلام، نام و آوازه‌ای بلند و جایگاهی رفیع داشته است.
جهت دیگر ارزشمندی و اعتبار این ترجمه، ساحت زبانی و ادبی آن است. چنان که در مقدمه‌ی مفصل مصحح آمده است این ترجمه به لحاظ واژگان، تعابیر، و برخی ویژگی‌های سبکی و زبانی، متنی مهم و شایسته‌ی توجه است.
درباره ابولیث سمرقندی
اَبولِیث‌ِ سَمَرْقَنْدی، نصر بن محمد بن احمد بن ابراهیم بن خطّاب، ملقب به «امام الهُدی» (د ۳۷۳ق/ ۹۸۳م)، فقیه، زاهد و اعتقادنامه‌نویس حنفی اهل سنت و جماعت در ماوراءالنهر است.لقب امام الهدی که به وی اطلاق شده، یش‌تر بر ابومنصور ماتریدی از متکلمان حنفی ماوراءالنهر اطلاق شده بود. درگذشت او را به اختلاف در ۳۷۵، ۳۷۶ و حتی ۳۸۲ و ۳۸۳ق نیز ضبط کرده‌اند. به رغم رواج آثار ابولیث در خلال قرون از اندونزی تا اندلس، جزئیات زندگانی او ناشناخته مانده است. کهن‌ترین مأخذ شرح احوال وی کتاب فضائل بلخ واعظ بلخی است که در آن گزارش تاریخی با افسانه‌پردازی درهم آمیخته و جز مقاطعی چند از زندگی ابولیث را آشکار نمی‌سازد. به منبع یاد شده باید آگاهی‌های پراکنده در آثار خود وی و برخی دیگر از آثار متقدم را افزود. پدر وی خود از عالمان سمرقند بود و از شماری محدثان و زاهدان آن سامان روایت داشت. از فحوای روایاتی که ابولیث از طریق پدر نقل کرده است، گرایش او به شیوه واعظان و مذکران آشکارا به چشم می‌خورد. و در واقع ابولیث از پدر بیش از هر چیز داستان‌های پندآموز و نکته‌هایی درباره امت‌های پیشین و رخدادهای صدر اسلام فراگرفته بود. ابولیث در سمرقند پرورش یافت و پس از گذراندن تحصیلات آغازین، راهی سفر شد. آورده‌اند که وی در آغاز آهنگ مرو داشت، ولی چون به جیحون رسید، راه بلخ را در پیش گرفت و در آن‌جا به حلقه درس فقیه بزرگ حنفی ابوجعفر محمد بن عبدالله هندوانی (د ۳۶۲ق) درآمد که سلسله نفقه او با ۳ واسطه به ابوسلیمان جوزجانی شاگرد نامدار محمد بن حسن شیبانی منتهی می‌شد. در منابع از هندوانی به عنوان استاد اصلی ابولیث نام برده شده و گاه درباره چگونگی پیوستن ابولیث به محضر وی، افسانه‌سرایی شده است
دسته بندی های کتاب تنبیه الغافلین
محصولات مرتبط با کتاب تنبیه الغافلین
اولین نفری باشید که نظر خود را درباره "کتاب تنبیه الغافلین" ثبت می‌کند