کتاب روان شناسی تمامیت خواهی

کتاب «روانشناسی تمامیت‌خواهی» نوشته ماتیاس دسمت، به مکانیسم‌های روان‌شناختی می‌پردازد که رژیم‌های تمامیت‌خواه را قادر می‌سازد تا ظهور و پیشرفت کنند. دسمت، روانشناس بالینی بلژیکی، چگونگی کمک به شرایط اجتماعی و رفتارهای جمعی را که به ظهور تمامیت‌خواهی منجر می‌شود، به ویژه از طریق پدیده‌ای که او آن را «تشکیل توده» می‌نامد، بررسی می‌کند. تشکیل توده برای نویسنده حکم نوعی هیپنوتیزم جمعی را دارد. این فرآیند، خودآگاهی اخلاقی و توانایی‌های تفکر انتقادی افراد را از بین می‌برد و باعث می‌شود که آن‌ها بخشی از یک جمع منسجم اما بی‌فکر شوند. این پدیده موذیانه و مخفی است، زیرا مردم اغلب متوجه نمی‌شوند که در حال افتادن در دام آن هستند. به بیان دسمت، تشکیل توده‌ای زمینه مساعدی را برای کنترل‌گری رهبران اقتدارگرا ایجاد می‌کند. بحث دیگر کتاب نقد نقش علم در دورۀ معاصر است. نویسنده نشان می‌دهد که چگونه اشتباهات، سوگیری‌ها و حتی تقلب در علم، ماهیت آن را به خطر انداخته است. او استدلال می‌کند که جهان بینی علمی، که زمانی هدفش کشف حقایق در مورد جهان بود، توسط عاملان شرور ربوده شده و به ابزاری برای ایجاد واقعیتی جدید و اغلب ساختگی تبدیل شده است. سپس این کتاب به این بحث می‌پردازد که چگونه یک ایدئولوژی مکانیکی پنهان بر زندگی مدرن حکومت می‌کند و انسان‌ها را به چرخ‌هایی در یک ماشین تقلیل می‌دهد. دسمت معتقد است که این تفکر مکانیکی افراد را در برابر روایت های توتالیتر مستعدتر می‌کند، زیرا آن‌ها به دنبال کاهش اضطراب خود از طریق تعلق به یک هدف جمعی هستند. دسمت از واکنش‌های جهانی به همه گیری کووید-19 به عنوان مطالعه موردی برای روشن کردن نظریات خود استفاده می‌کند. او توضیح می‌دهد که چگونه مردم، به دلیل ترس و نیاز به همبستگی، اقدامات پیشگیرانه مانند قرنطینه و پوشیدن ماسک را بدون بازتاب انتقادی پذیرفتند و این رفتار، تجلی شکل‌گیری توده‌ای است که در آن افراد منافع و تفکر انتقادی خود را برای یک خیر والا فدا می‌کنند. علی‌رغم تحلیل‌های تلخ، دسمت با بحث در مورد راه‌هایی برای مقاومت در برابر گرایش‌های تمامیت‌خواهانه، کتاب را پایان می‌دهد. او بر اهمیت حفظ تفکر انتقادی، خودآگاهی اخلاقی و ارتباطات واقعی اجتماعی تاکید می‌کند.