کتاب روز و شب

«روز و شب» کتابی نوشته یون فوسه، نمایشنامه نویس نروژی است. این اثر در دسته ادبیات داستانی فلسفی-مذهبی قرار می گیرد و کتابی است که در سال ۲۰۰۰ منتشر شد و یان فوس در آن به موضوع مرگ و زندگی پرداخته است.
«روز و شب» داستان زندگی مردی ماهیگیر را روایت می کند. کتاب در دو بخش روایت می شود؛ بخش اول «روز و شب» به ماجرای تولد مرد ماهیگیر می پردازد و داستان آن از زاویه دید پدرش روایت می شود. بخش دوم کتاب به سال ها پس از تولد مرد اختصاص دارد و درباره مرگ اوست، مرد ماهیگیر بیمار است و می داند که مرگش نزدیک شده و همین باعث می شود تا او مکان ها و لحظات مهمی از زندگی خود را یادآوری کند.
داستان از جایی آغاز می شود که اولایی، مضطرب و منتظر است تا همسرش، یوهانس را به دنیا بیاورد. مارتا و اولایی در سن میانسالی تصمیم می گیرند که صاحب فرزند دوم خود شوند. فرزند اول آن ها دختری نوجوان است اما زوج میانسال دوست دارند که یک پسر هم داشته باشند. بخش اول کتاب به شبی که یوهانس به دنیا می آید و نگرانی ها و اضطراب های اولایی اختصاص دارد و قسمت بزرگی از این بخش از کتاب را به خود اختصاص می دهد. اولایی در این بخش مطرح می کند که تصمیم گرفته نام پدربزرگ خود را روی فرزند پسرش بگذارد.
قسمت دوم کتاب زندگی یوهانس در روزهای آخر عمر را روایت می کند. او پیر و تنها است و بدنش به شدت درد می کند و صبح ها به سختی از رختخواب بلند می شود. همسر محبوبش، ارنا، مدتی پیش فوت کرده است. یوهانس هفت فرزند و نوه دارد با این حال در تنهایی زندگی می کند. او هر روز روالی تکراری را دنبال می کند؛ پیاده روی و ماهیگیری. تا اینکه یک روز صبح از خواب که از خواب بیدار می شود بدنش مانند سابق درد نمی کند و همه چیز در زندگی او تغییر کرده است.