همه تلاش هایی که تاکنون برای تعریف فاشیسم صورت پذیرفته ، این نکته را مبنای خود قرار داده اند . اما گذشته از همین یگانه نکته ثابت ، دیگر مطلقا هیچ انطباقی در تعاریف دیده نمی شود . امروزه اگر از بالا بر تعداد پرشمار و سردرگم کننده نظریه های مختلف پیرامون فاشیسم نگاهی بیندازیم ، ما نیز تمایل می یابیم این اشاره استیصال آمیز آنجلو تاسکا را که در بالا ذکر شد ، تصدیق کنیم . فاشیسم همچنان مسئله ای علمی هست و خواهد ماند . به همین دلیل ، سخن گفتن از دستاوردهای پژوهشی ، به معنای جمع بندی کردن رویکردی مشکل دار است ، حتا اگر با نگاهی صرفا موقت باشد.