«گردباد شور جنون» کتابی نوشتهی محمد شمس لنگرودی، شاعر معاصر است که دربارهی ویژگیهای سبکهندی و احوال و اشعار کلیم کاشانی نگارششده است. این کتاب، تحقیقی به چگونگی شکلگیری سبکهندی از دیدگاه تاریخی و همچنین، بررسی اشعار و احوال کلیم کاشانی میپردازد. یکی از اهداف لنگرودی در این کتاب، اثبات این موضوع است که پیش از پیدایش شعرنو، نزدیکترین شعر به زندگی روزمرۀ مردم ایران شعرهای سبک هندی بوده است. کوشش نویسنده در کتاب «گردباد شور جنون» بررسی نظرهای موافقان و مخالفان و رسیدن به درکی تاریخی از پیدایش سبکهندی است. شناخت درست سبکهندی، مقدمۀ شناخت تاریخی سبکنیمایی است و یکی از اهداف این تحقیق نیز همین است.
این کتاب جمعبندی مقدماتی از تمامی نظرهایی است که پیرامون این سبک گفتهشده است. «گردباد شور جنون» مجموعهای است از دو کتاب که کتاب اول تحقیقی است پیرامون سبکهندی و نامی که نویسنده بر این کتاب گذاشته، «صدای پای خیال» است. این کتاب شامل چهار بخش است که: بخش اول به بررسی ناگزیری، علت و چگونگی وابستگی هنرمندان و اندیشمندان اعصار گذشته به حکومتها و کیفیت ارتباط شاعران عصر صفوی (دوران مورد بحث این کتاب) با پادشاهان سلسلهی صفوی و علل سفرشان به هندوستان میپردازد. بخش دوم، جستوجو و تحقیقی است در یافتن منشأ سبکهندی و نخستین شاعر یا شاعرانی که اولین جرقههای این سبک در دیوان آنها جلوه کرده است و اما بخش سوم این کتاب، به درستی و نادرستی نامهای مختلف این سبک میپردازد. در بخش پایانی کتاب اول هم نویسنده به بررسی ویژگیهای سبکهندی پرداخته است.
اما کتاب دوم که «گردباد شور جنون» نام دارد در سه بخش تنظیم شده است و بخش اول آن شرح زندگانی کلیم کاشانی است. در ادامه و بخش دوم لنگرودی به نقد اشعار کلیم کاشانی پرداخته و بخش سوم کتاب هم برگزیدۀ اشعار این شاعر سبک هندی است.
کتاب گردباد شور جنون