کتاب سرودهای مخالف ارکسترهای بزرگ ندارند

رمان «سرودهای مخالف ارکسترهای بزرگ» ندارند، سومین اثر داستانی مسعود کیمیایی، کارگردان و نویسندهٔ برجستهٔ ایرانی است که در سال ۱۳۹۴ از سوی نشر اختران منتشر شد. این رمان سه‌جلدی، با نثری شاعرانه و ساختاری پیچیده، قصه‌ای سرشار از رمز و راز را روایت می‌کند که در آن عشق، مرگ، موسیقی و خاطره‌ها به طرز غریبی در هم تنیده‌اند.
در مرکز روایت، فرهاد و مونا قرار دارند؛ خواهر و برادری که در کودکی پدر و مادر خود را از دست داده‌اند و اکنون، در بزرگ‌سالی، با زخم‌هایی عمیق و ناگفته‌هایی کهنه به خانهٔ عموی خود، آقاخان، بازمی‌گردند. فرهاد، که خوانندهٔ گروه کر است، به سرطان حنجره مبتلا شده و تنها سه ماه برای زیستن باقی دارد. مونا دل‌باختهٔ فوتبالیستی گمنام است و هر دو در مواجهه با گذشته و خانواده، ناگزیر وارد جهانی پرکشش از سکوت‌ها، صداها، یادها و اندوه‌ها می‌شوند. حضور فضلی، پسر ارشد آقاخان، گره‌های داستانی تازه‌ای می‌سازد و فرهاد، در واپسین روزهای عمر، سفری را آغاز می‌کند که بیشتر به درون خود است تا بیرون.
کیمیایی در این رمان از نثری بهره می‌برد که به سبک خاص او در فیلم‌نامه‌نویسی نیز نزدیک است: جملاتی کوتاه، ضرباهنگ‌دار، پر از تصاویر ذهنی، و آغشته به حسی شاعرانه که مرز واقعیت و خیال را کمرنگ می‌سازد. روایت در لایه‌های تو در تو پیش می‌رود و زبان، نه‌فقط ابزار بیان، که بخشی از معماری رمان است. این سبک نگارش، اثری خلق کرده که بیش از آن‌که فقط قصه‌گو باشد، تجربه‌گرایانه و تأمل‌برانگیز است. درون‌مایه‌های اثر نیز، مانند بسیاری از آثار کیمیایی، بر دغدغه‌های انسانی و اجتماعی استوارند. مرگ، تنهایی، عشق، موسیقی، خاطرات و پیوندهای خانوادگی درون‌مایه‌های اصلی این رمان‌اند. اما آنچه این مفاهیم را از سطحی عاطفی فراتر می‌برد، نگاه تلخ و شاعرانهٔ نویسنده به زمانه‌ای است که شخصیت‌هایش در آن گرفتار آمده‌اند. رمان، بی‌آن‌که مستقیما خطابه‌گونه شود، نقدی پنهان به وضعیت فرهنگی و اجتماعی ایران امروز دارد و در دل خود، روایتی است از انسان‌هایی که در جست‌وجوی معنا، به صدا، سکوت، و خاطره پناه می‌برند.
«سرودهای مخالف ارکسترهای بزرگ ندارند» با ترسیم تجربهٔ مرگ از منظری شاعرانه، ترسیم عشق‌هایی که به بار نمی‌نشینند، و تأمل بر موسیقی به‌مثابه زبان رهایی، در زمرهٔ آثار قابل‌تأمل ادبیات داستانی دههٔ ۱۳۹۰ ایران جای گرفته است. این رمان، نه‌فقط روایتی داستانی، بلکه تجربه‌ای حسی و ذهنی است که خواننده را به درون جهان شخصیت‌هایی می‌برد که در آستانهٔ پایان، در پی کشف حقیقتی گم‌شده‌اند.