کتاب کارنامه خورش

Karname Khoresh
(دستور غذاهای نادرمیرزا قاجار)
کد کتاب : 28722
شابک : 978-6229922491
قطع : جیبی
تعداد صفحه : 270
سال انتشار شمسی : 1402
سال انتشار میلادی : 2020
نوع جلد : شومیز
سری چاپ : 5
زودترین زمان ارسال : 13 اردیبهشت

معرفی کتاب کارنامه خورش اثر نادر میرزا قاجار

در باب تاریخ نگاری های ایران زمین، نویسندگان مسائل متفاوتی از شرح جنگ ها تا قرارداد ها و یا آداب و رسوم و آیین و سنن را تحت پوشش قلم خود قرار داده اند اما کمتر کسی پیدا می شود که تاریخ را از دیدگاه خوالیگری به ثبت برساند.

در این میان نادر میرزا، شاهزاده ی خوش ذوق ایرانی، با ثبت دستور غذاهایی که در زمان قاجار به سفره های درباریان و مردم عادی زینت می بخشیده، نقش مهمی در ثبت بخش بزرگی از تاریخ و فرهنگ این مرز و بوم ایفا کرده است. نادر میرزا که با نگارشی روان و شرح های مفرح، همراه با همسر خود این اثر را شکل داده اند، یک به یک خوراک های رایج دوره ی خود را انتخاب کرده و در مورد دستور طبخ آن ها توضیح می دهند. دقت و انسجام نگارشی نادرمیرزا و تسلط او به علوم و ادبیات زمان خود، این اثر را از یک دستور آشپزی ساده به فرهنگ نامه و کتاب تاریخی تبدیل کرده است که شرح خاطرات شخصی او از جمله زندانی شدن او و تعاملات وی با شاهسون ها، دیدارهای مهم و مهمانی های مرسوم، رویدادهای مهم سیاسی اجتماعی در روزگار ثبت کتاب، تاریخچه ی خوراک های محلی و آداب و رسوم صرف غذا را در آن گنجانده است.

نثر کتاب بسیار دلنشین و ادبیات نادر میرزا سرگرم کننده و جذاب است. نحوه ی پیدایش غذاهای جدید، وصف طعم هر غذا و اصطلاحاتی که شخص نگارنده آنان را ابداع کرده بود، ارتباطات اجتماعی و نوع ارتباط شاهزاده با همسر خود که او را در جای جای اثر خانه خدای، کدبانو، بانوی سرای و بانوی من مورد خطاب قرار می دهد از قسمت های جالب و قابل توجه این کتاب محسوب می شود. این اثر با نام کارنامه ی خورش یا دستور غذاهای نادر میرزا قاجار به کوشش نازیلا کاظمی توسط انتشارات اطراف به چاپ رسیده است.

کتاب کارنامه خورش

قسمت هایی از کتاب کارنامه خورش (لذت متن)
"سالی چنان افتاد که به آذرآبادگان به روستاها و در تابستان به سر می بردم به سروا و آن دهکده ها مرا بود به فرمان شاهنشاه و آن جای بودند خانگی و فرزندان من. مرا خوب بود به نگاه کردن در نامه های تازی و پارسی. و آن فراهم نبود. ازیرا که یک تنه به لشکرگاه آمده بودم... بر خود فرو پیچیدم و اندیشه ها کردم که مرا پیشه باید که روزگار بگذرد و روز و شب به سر آید و یادگاری باشد به تازی و پارسی... شبی بانوی من گفت: «بیا تا چامه گوییم که شب بس دراز است و افسون خواب، چامه است.» گفتم «نخست تو گوی و من نیز داستانی به یاد آرم و دیگر شب گویم؟» سرود که «خورش های ایران زمین چند گونه است؟» گفتم «چه دانم. خوردنی و پختنی زنان سازند و پزند. تو گوی هر آنچه دانی از این دست و من تو را نگارنده باشم."

در باب تاریخ نگاری های ایران زمین، نویسندگان مسائل متفاوتی از شرح جنگ ها تا قرارداد ها و یا آداب و رسوم و آیین و سنن را تحت پوشش قلم خود قرار داده اند اما کمتر کسی پیدا می شود که تاریخ را از دیدگاه خوالیگری به ثبت برساند. در این میان نادر میرزا، شاهزاده ی خوش ذوق ایرانی، با ثبت دستور غذاهایی که در زمان قاجار به سفره های درباریان و مردم عادی زینت می بخشیده، نقش مهمی در ثبت بخش بزرگی از تاریخ و فرهنگ این مرز و بوم ایفا کرده است. نادر میرزا که با نگارشی روان و شرح های مفرح، همراه با همسر خود این اثر را شکل داده اند، یک به یک خوراک های رایج دوره ی خود را انتخاب کرده و در مورد دستور طبخ آن ها توضیح می دهند. دقت و انسجام نگارشی نادرمیرزا و تسلط او به علوم و ادبیات زمان خود، این اثر را از یک دستور آشپزی ساده به فرهنگ نامه و کتاب تاریخی تبدیل کرده است که شرح خاطرات شخصی او از جمله زندانی شدن او و تعاملات وی با شاهسون ها، دیدارهای مهم و مهمانی های مرسوم، رویدادهای مهم سیاسی اجتماعی در روزگار ثبت کتاب، تاریخچه ی خوراک های محلی و آداب و رسوم صرف غذا را در آن گنجانده است. نثر کتاب بسیار دلنشین و ادبیات نادر میرزا سرگرم کننده و جذاب است. نحوه ی پیدایش غذاهای جدید، وصف طعم هر غذا و اصطلاحاتی که شخص نگارنده آنان را ابداع کرده بود، ارتباطات اجتماعی و نوع ارتباط شاهزاده با همسر خود که او را در جای جای اثر خانه خدای، کدبانو، بانوی سرای و بانوی من مورد خطاب قرار می دهد از قسمت های جالب و قابل توجه این کتاب محسوب می شود. این اثر با نام کارنامه ی خورش یا دستور غذاهای نادر میرزا قاجار به کوشش نازیلا کاظمی توسط انتشارات اطراف به چاپ رسیده است.